• • توسعه سیستم توزیع، تجارت داخلی و بین‌المللی غذا

• • محدود کردن تولید و مصرف مواد غذایی کم ارزش و مضر

• • غنی سازی مواد غذایی با ریزمغذی‌ها

• • تهیه و تدوین نظام تغذیه ای مطلوب

• • تقویت برنامه های پایش رشد کودک و ارتقاء سطح تغذیه ای

• • توسعه زیرساخت‌های تولیدی و تقویت بنیه عوامل و نهاد‌های تولید

• • توسعه سرمایه‌گذاری و تقویت نهادهای مرتبط

• • تقویت بنیان و دانش و فناوری به ویژه بیو، نانو و…. توسعه تحقیقات کاربردی تغذیه ای

  

• • افزایش امکان دسترسی به غذای سالم و مغذی

• • ارتقای فرهنگ و سواد دانش غذا و تغذیه و نظارت بر برنامه های تبلیغاتی

• • نظام تأمین اجتماعی فراگیر سپر امنیتی در برابر مخاطرات دسترسی اقتصادی افراد و خانوارها به امنیت غذایی است

• • حمایت از مادران و نوزادان با بهبود تغذیه به منظور حفظ سلامت آن ها و ارتقاء بهره هوشی نسل آینده

• • ارتقاء بهداشت دام، فرآورده‌های دامی و اماکن دامی و آبزی

• • ارتقاء سلامت مزارع و کنترل آب‌های مصرفی در بخش کشاورزی

• اجرای برنامه های مربوط به تقویت رژیم فزایی خانوارهای فقیر

راهبردها و جهت‌گیری‌ها :

• • تولید غذای سالم، حلال و پاک و کافی ضمن رعایت اصول توسعه پایدار و مدیریت صحیح و بهره‌ور منابع و حرکت در راستای دسترسی آحاد جامعه به غذای سالم و سبد مطلوب غذایی

• • هدفمند کردن یارانه‌ها در راستای دستیابی به سبد مطلوب غذایی

• • حرکت از سیری غذایی به مفهوم مصطلح به سمت سیری سلولی با تأمین ریزمغذی‌ها و بی‌آزاری غذا

• • ارتقاء کیفیت و سلامت و ایمنی مواد غذایی مصرفی

• • ارتقاء کمی و کیفی تولید پروتئین و تأمین متعادل انرژی و پروتئین و حرکت به سمت پروتئین بیشتر در سبد غذایی جامعه

• • تهیه الگوی مصرف به سمت مواد پروتئینی و تغییر الگوی عرضه در کاهش غلات، روغن و شکر

• • ارتقاء سطح فناوری در زنجیره مواد غذایی

• • رعایت ملاحظات زیست محیطی و حفظ منابع پایه و تأمین پروتئین از منابع دام‌های سنگین و منابع آبزی

• • تغییر نگرش به حل مسایل از سطوح کلان به سطوح خرد و نگاه به زنجیره تولید، عرضه، تأمین و مصرف

• • تسهیل دسترسی به مواد غذایی طبیعی و تازه به ویژه سبزی و میوه

• • ارتقاء درصد پروتئین محصولات اساسی با منشاء گیاه

• اتخاذ سیاست‌های جامع حمایتی ‌بر مبنای‌ تغییر ترکیب تولید محصولات در راستای سبد مطلوب غذایی

بند پانزدهم – امنیت غذایی درسند چشم انداز، سیاست‌های کلی نظام وقانون برنامه پنجم توسعه

سند چشم انداز جمهوری اسلامی در افق ۱۴۰۴، رسالت بسیار سنگین تأمین امنیت غذایی کشور با تکیه بر تولید از منابع داخلی و تأکید بر خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی را بر عهده بخش کشاورزی و منابع طبیعی نهاده است.

• • قبل از بررسی سیاست­های کلی نظام و بنا به اهمیت ویژه­ای که این سیاست­ها در تبیین مسیر دستیابی به سند بخش کشاورزی استان خراسان رضوی دارد، در اینجا ابتدا متن کامل سیاست­های کلی نظام در بخش کشاورزی آمده است. بر اساس بند اول اصل یکصد و دهم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و در اجرای اوامر مورخ ۱۵/۱/۱۳۷۷ مقام معظم رهبری، نظر مشورتی نهایی در خصوص سیاست‌های کلی نظام در بخش کشاورزی طی ۹ ماده به شرح ذیل به تصویب مجمع تشخیص مصلحت نظام رسید.

• • ماده ۱- توسعه پایدار کشاورزی با حفاظت از منابع طبیعی پایه تولید و صیانت و توانمندسازی منابع انسانی.

• • ماده ۲- تامین امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و نیل به خودکفایی در محصولات اساسی، ارتقاء سطح سلامت مواد غذایی، اصلاح و بهینه نمودن الگوی مصرف و حمایت مؤثر از تولید و صادرات با توجه به مزیت‌های نسبی و خلق مزیت‌های جدید (از جمله هدفمند نمودن یارانه ها در جهت تولید و صادرات)

• • ماده ۹- ارتقاء سطح درآمد و زندگی روستاییان، کشاورزان و عشایر، توسعه پایدار روستاها و مناطق کشاورزی و رفع فقر با تقویت زیر‌ساخت‌های مناسب تولید و تنوع بخشی و گسترش فعالیت های مکمل و اقتصادی بویژه صنایع تبدیلی و روستایی و خدماتی نوین.

• • تامین امنیت غذایی با تکیه بر تولید از منابع داخلی و نیل به خودکفایی در محصولات اساسی

• • ارتقاء سطح سلامت مواد غذایی، اصلاح و بهینه کردن الگوی مصرف

• • حمایت مؤثر ‌از تولیدی و صادرات با توجه به مزیت‌های نسبی وخلق مزیت‌های جدید

• • ارتقاء ضریب بهره‌وری از آب در تولید محصولات کشاورزی و استفاده‌ علمی و بهره‌برداری بهینه از سایر نهاده‌های تولید

• حمایت مؤثر از سامان‌دهی فرایند تولید و اصلاح نظام بازار محصولات کشاورزی با هدف بهبود رابطه‌ مبادله بخش با سایر بخش‌ها^[۱۹۹]

قانون برنامه پنجم توسعه :

• • ماده ۱۴۳ – به منظور حفظ ظرفیت تولید و نیل به خودکفایی در تولید محصولات اساسی کشاورزی و دامی از جمله گندم، جو، ذرت، برنج، دان­ های روغنی، چغندرقند و نیشکر، گوشت سفید، گوشت قرمز، شیر و تخم مرغ، اصلاح الگوی مصرف ‌بر اساس استانداردهای تغذیه، گسترش کشاورزی صنعتی و دانش بنیان، فراهم نمودن زیر‌ساخت‌های امنیت غذایی و ارتقاء ارزش افزوده بخش کشاورزی بر مبنای ملاحظات توسعه پایدار سالانه به میزان هفت درصد (۵/۷%) نسبت به سال ۱۳۸۸ در طول برنامه اقدامات زیر انجام می­ شود:

• • ماده ۱۴۹ – دولت مجاز است با هدف تأمین امنیت غذایی اقدامات زیر را انجام دهد:

• • الف) حمایت مالی از توسعه کشتارگاه­های صنعتی و بهبود کشتارگاه­های سنتی و نیمه صنعتی توسط بخش غیردولتی به منظور ارتقاء شاخص بهداشت کشتار انواع دام

• • ب) ارتقاء سطح کلی حمایت از کشاورزی به حداقل سی و پنج درصد (۳۵%) ارزش تولید این بخش

• • ج) حمایت از افزایش تولید پروتئین حیوانی حاصل از انواع دام، طیور و آبزیان۹۳

• • تبصره ۱ – وزارت جهاد کشاورزی مجاز است به منظور کنترل بیماری­های دامی، تضمین سرمایه ­گذاری در بخش کشاورزی و امنیت غذایی، از طریق ادارات و سازمان‌های تابعه و با همکاری سازمان نظام دامپزشکی، سامانه هوشمند مراقبت بیماری­های دامی و هویت دارنمودن جمعیت دامی کشور را مستقر نماید

• • تبصره ۲ – دولت برنامه تأمین سلامت غذا از مزرعه تا سفره را طی سال اول برنامه تصویب و اقدامات قانونی لازم برای اجرای آن را به عمل آورد.

فصل سوم

مسولیت های اجرا و نقض حق بر غذا

مبحث اول – ماهیت تعهدات ناشی از حق بر غذا از منظر حقوق بین الملل بشر

محتوای تعهدات و سازوکارهای تضمینی حق بر غذا، تابع محتوا و سازوکارهای تضمین حقوق مندرج در میثاق بین‌المللی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی است.