دانلود فایل های پایان نامه درباره بررسی تاثیر توانمندی … – منابع مورد نیاز برای مقاله و پایان نامه : دانلود پژوهش های پیشین

ارسال شده در 17 تیر 1401 توسط نویسنده محمدی در بدون موضوع

1. 1. دانش فناوری اطلاعات: با توجه به این که دانش عبارت است از”اطلاعات همراه با تجربه “،آن دارای یک جز ضمنی است که کمی کردن آن دشوار است. دانش فناوری اطلاعات زیر مجموعه ای از مفهوم کلیتر دانش است(کاپن^[۵۰] و گلیزر،۱۹۸۷). تیلور^[۵۱](۱۹۷۱) تعریف می کند دانش فنی را به عنوان مجموعه ای از اصول و روشهای مفید برای ایجاد تغییر به سمت نتیجه مطلوب.در این پژوهش دانش فناوری اطلاعات به عنوان میزانی است که یک شرکت دارای دانش فنی در مورد مواردی است که به سیستم های کامیپوتری مربوط است(تیپینس و سوهی^[۵۲]، ۲۰۰۳)

1. فرآیندهای فناوری اطلاعات: عملیات فنی یا تکنیک ها شامل فعالیت هایی است که به منظور دستیابی به یک هدف خاص انجام می شود(میچام و مک کی^[۵۳]،۱۹۸۳). نلسون،پک و کالاچک^[۵۴](۱۹۶۷) بیان می کنند که روشها شامل فرآیندهای ناهمگنی است که عمدتاً به وسیله تولید کالا و خدمات اقتصادی هدایت میشوند.فرآیندهای فنی به عنوان جلوه ای از دانش فنی است که مربوط به نتایج دانش فنی در عملیات ها و مهارت های فنی است.این مهارت نه تنها نشان دهنده درک عمیق از قلمرو دانش خاص است بلکه همچنین توانایی انعکاس دانش به سایر عملیاتهای ناهمخوان را نیز دارد(لئونارد بارتون^[۵۵]، ۱۹۹۵). در این پژوهش فرآیندهای فناوری اطلاعات میزانی است که یک شرکت با بهره گرفتن از فناوری اطلاعات اطلاعات مشتری و بازار را مدیریت می کند.

1. زیرساخت های فناوری اطلاعات: زیر ساخت های فناوری اطلاعات به عنوان توانمند سازها عمل می کنند و به طور وسیع مسئول افزایش فعلی در تولید و انتشار اطلاعات است. به عنوان یک ابزار زیر ساخت های فناوری اطلاعات به اکتساب، پردازش، ذخیره سازی، انتشار و استفاده ازاطلاعات کمک می کنند(مارتین^[۵۶]،۱۹۸۸).در این پژوهش زیر ساختهای فناوری اطلاعات به مفهوم سخت افزار، نرم افزار و پرسنل پشتیبانی کننده به کار میرود.

۲-۲-۷- زیرساخت های فناوری اطلاعات

امروزه مدیران به خوبی به ارزش بالقوه زیرساختار فناوری اطلاعات در موفقیت یک سازمان واقفند و برای محققان و پژوهشگران نیز تقریبا به همین گونه است. خوصوصیات منحصر به فرد این زیرساختار اهمیت آن را در سازمان مشخص میسازد. زیرساخت مجموعه ای به هم پیوسته و متشکل است و با نیروی همساز عمل می کند و بر جامعه انسانی اثراتی ویژه برجای می گذارد. در حقیقت زیر ساخت، مفهومی عام برای بسیاری از فعالیت هاست. با اندکی احتیاط میتوان گفت که هرچیزی زیرساختی دارد، مثلاً سلول به عنوان کوچکترین عنصر حیات و ساختمان موجود زنده دارای عناصر زیر ساختی سیتوپلاسم، هسته و غشای سلولی است، نظام اطلاع رسانی و فناوری اطلاعات نیز زیر ساخت مربوط به خود را دارند (لک و جوادیان، ۱۳۹۱: ۳۹).
در فاصله سال های ۱۹۷۱-۱۹۷۹ برخی مطالعات اساسی درباره زیر ساخت اطلاعات توسط یونسکو و سازمان های مشابه بین المللی و سپس توسط افرادی نظیر اننکبو^[۵۷] (۱۹۸۹) صورت گرفته است. یافتن تعریفی دقیق از زیر ساخت اطلاعات یا فناوری اطلاعات در میان مطالعات انجام شده کار ساده ای نیست. هنوز تعریفی جامع و دقیق از مفهوم زیر ساخت اطلاعات یا فناوری اطلاعات به دست داده نشده است. این مفهوم معمولاً با بیان عناصر تشکیل دهنده زیر ساخت مورد نظر تعریف شده است. احتمالاً آترنون^[۵۸](۱۹۷۷) تنها کسی است که تعریف روشنی از زیر ساخت اطلاعات ارائه داده است. به تعبیر او، زیرساخت اطلاعاتی، تواناییهای سازمانی در دسترسی به اطلاعات و همچنین انتقال اطلاعات به منظور استفاده عملی از آن است. با توجه به تعاریف ذکر شده برای فناوری اطلاعات و ارتباطات، برخی صاحب نظران (فرج پهلو^[۵۹]، ۱۹۹۸) عناصر زیر ساخت فناوری اطلاعات را شامل آموزش، اطلاع رسانی، سخت افزار و نرم افزار رایانه و ارتباطات راه دور دانسته اند.
بانک توسعه اسلامی (۱۳۸۷) تحقق زیر ساخت های فناوری اطلاعات و ارتباطات را مستلزم برنامه ریزی مناسب دانسته و معتقد است خط مشیهای رقابتی و مقررات زدائی باید به شکل جدی مورد توجه قرار گیرد.
کارشناسان فاصله زیاد میان سازمانهای ناتوان و سازمان های پیش رفته را ناشی از گنجایشهای علمی– فنی ناکافی دانسته اند. به منظور کمک در فهم بهتر بحث، زیر ساخت فناوری اطلاعات را از جهت بهره مندی میتوان به سه گروه تقسیم کرد:

- - - سازمان های توانمند؛
  - - سازمان های در حال توانمندسازی و
  - - سازمان های ناتوان.

سازمان های توانمند، برای ذخیره و بازیابی جزئیترین اطلاعات تخصصی در یک زمینه خاص و همچنین راه های مختلف انتقال اطلاعات، نظام های جامع و پیشرفته ای ر ا طراحی کرده اند. همه این سازمانها با در اختیار داشتن منابع مالی توان آن را دارند که در هر شرایطی به منظور ارائه خدمات بهتر دست به انتقال و انطباق فناوری بزنند؛ به عبارت دیگر، این گونه از سازمان ها موقعیت بسیار مناسبی از جهت تداوم توان سازمانی برخوردار خواهند بود.
در مورد سازمان های خواهان توانمندسازی، وضعیت متفاوت است و هرچند تمایل فرماندهان آنان برای بهره گیری از طرح هایی مانند طرح های انجام شده در سازمان ها و کشورهای پیشرفته در آنها وجود دارد، موانع اقتصادی مانع نیل به اهداف میشوند. سازمان ها در چنین وضعیتی ناگزیر است به گونه ای به وارد کردن فناوری از کشورهای پیشرفته اقدام می کنند و براساس تجربه هایشان در محل، آنها را با شرایط کشور متناسب سازند. اکنون سازمان های خواهان توانمندی در جست وجوی الگویی هستند که با فرهنگ و نیاز خاص خودشان متناسب باشد. لازمه انتقال و به کارگیری موفقیتآمیز فناوری اطلاعات، آن است که در آغاز کار، ظرفیت و توانایی پیشرفت و عوامل فرهنگی، سازمانی و اقتصادی دست اندرکار، تجزیه وتحلیل شوند.
سازمان های ناتوان، چهره کاملاً متفاوتی از بقیه دارند و فاقد ثبات اقتصادی و سازگاری مناسب اند. با این همه، هنوز میتوانند تا حدودی برخی فناوری های موجود ر ا از کشورهای درحال رشد منتقل کنند، اما امکان انتقال فناوری از کشورهای پیشرفته را ندارند ؛ زیرا تنوع فناوریهای پیشرفته مناسب، وضعیت موجود سازمانهایی که هنوز راه درازی برای دستیابی به توسعه در پیش دارند، را ندارند (لک و جوادیان، ۱۳۹۱: ۴۰).
فناوری اطلاعات در سازمان ها به یک زیرساخت مناسب نیاز دارد که باید متوازن باشد. ایگوی^[۶۰](۱۹۸۶) عقیده دارد آن گونه که انتظار میرفت، فناوری نوین تأثیر چشمگیری بر برخی مراکز کشور نیجریه نداشته است، چون این کشور ساختار زیر بنایی لازم را ندارد و در برخی از مراکز که کامپیوتر به کار گرفته شده است، هیچ استفادهای از این فناوری به عمل نمیآید. به عقیده وی، امروزه تأمین ساختار زیربنایی برای ورود به عصر الکترونیک، اولین ضرورت است. براین اساس، بسیاری از صاحب نظران نظیر پارک^[۶۱](۱۹۹۷) معتقدند که جامعه اطلاعاتی نمیتواند صرفاً براساس امکانات فنی تصور شود، بلکه در کنار جنبه های فنی، برخی عوامل مدیریتی و فرهنگی نیز باید لحاظ شوند. بهره گیری از فناوری اطلاعات فرایند پیچیده ای است که بسیاری عوامل فنی و غیر فنی به هم پیوسته را که به خود فناوری اطلاعات مربوط میشوند، دربر میگیرد. انتقال و بهره گیری از فناوری فرآیندی پرهزینه است و نیازمندی های تجهیزاتی فراوانی دارد. در نتیجه ضروری است بودجه کار برای انتقال موفقیت آمیز فناوری به سیاست مدیریتی یکدست و منسجم از پیش تعیین و تأمین شود، گزینش ها و اولویتهای سازمان به روشنی تعریف شده است و یکسان شدن تلاش های آموزشی و کارورزی نیاز است، لذا ملاحظات و مسائل بسیار دیگری را باید در آن لحاظ کرد (لک و جوادیان، ۱۳۹۱: ۴۰).

۲-۲-۸- زیر ساختهای فناوری اطلاعات و انعطاف پذیری آن

زیرساختار در فرهنگ لغات امریکن هریتایج کالج دارای دو معنی زیر است: الف) پایه اساسی فونداسیون، خوصوصا برای یک سازمان یا یک سیستم، ب) تجهیزات، خدمات و تاسیسات پایهای مورد نیاز برای کار کردن یک اجتماع یا جامعه، مانند سیستم های ارتباطی و حمل و نقل. انعطاف پذیری در ادبیات پژوهش، بیشتر درباره سیستم های اطلاعاتی، تئوری سازمان، مدیریت استراتژیک و مدیریت عملیات به عنوان توانمندی برای پاسخ به تغییرات محیطی تعریف می شود (برادبنت و همکاران^[۶۲]، ۱۹۹۹).
به طور سنتی زیر ساختارهای فناوری اطلاعات به عنوان فنداسیون^[۶۳] عناصر فناوری اطلاعات(سخت افزار، نرم افزار و شبکه ها) دیده میشد، در حالی که بیشتر مفهوم سازیهای اخیر توسعه زیرساختارهای فناوری اطلاعات شامل خدمات به اشتراک گذاشته شده ای مانند داده ها، اطلاعات و نرم افزارهای کاربردی استاندارد است. زیرساخت های فناوری اطلاعات به عنوان متمایز کننده بنیادی در عملکرد رقابتی شرکتها محسوب می شود (میتاس و همکاران، ۲۰۰۹). زیرساخت فناوری اطلاعات، یک منبع اساسی کسب و کار است و به عنوان منبع کلیدی برای دستیابی به مزیت رقابتی پایدار دیده میشوند. عناصر اصلی زیرساختارهای فناوری اطلاعات شامل سکوهای سخت افزار، سکوهای^[۶۴] نرم افزار، فناوری ارتباطات، فناوری کلاینت-سرور و دیگر عناصر نرم افزاری هستند که خدمات مشترکی را برای دامنه ای از نرم افزارهای کاربردی تدارک دیده و ساز و کارهایی برای اداره مشترک انواع داده ها و روش ها، استانداردها و ابزارها فراهم می کنند (خوش سیما، ۱۳۹۱: ۷۹). آنها ادعا می کنند که چنین توانمندی به عنوان منبع یک سازمان محسوب شده که کپی برداری از آن مشکل بوده و اغلب از طریق ترکیب و هم جوشی^[۶۵] زیرساختارهای فناوری و انسانی ایجاد می گردد.
ویل و ویتاله^[۶۶] (۲۰۰۲) زیرساختارهای داخلی فناوری اطلاعات را شامل چهار عنصر زیر می دانند که عبارتند از:

1. عناصر فناوری اطلاعات شامل دیدگاه تکنولوژیست های زیرساختار (کامپیوترها، چاپگرها، بسته های نرم افزاری پایگاه داده، سیستم های عامل و اسکنرها)،

1. زیرساختار انسانی فناوری اطلاعات شامل هوش مورد استفاده در تبدیل عناصر فناوری اطلاعات به خدماتی که به کاربران ارائه می شود (دانش، مهارت ها، استانداردها و تجربیات)،

1. خدمات به اشتراک گذاشته شده فناوری اطلاعات شامل دیدگاه کاربران زیرساخت ارائه خدمات مدیریتی کانال ها برای اتصال با مشتریان و شرکا، ارائه خدمات امنیتی و ریسکی برای اداره امنیت)،

1. نرم افزارهای کاربردی استاندارد و به اشتراک گذاشته شده که به طور ثابت در خدمات مورد استفاده قرار می گیرد (نرم افزارهای کاربردی مدیریت منابع انسانی، بودجه بندی و حسابداری و در پنج سال اخیر سیستم های برنامه ریزی منابع بنگاه). این زیرساختار داخلی به زیرساختارهای عمومی (اینترنت و شبکه های ارتباطی) و زیرساختارهای مبتنی بر صنعت برونی (سیستم های پرداخت بانکی، سیستم های رزرو بلیط هواپیما و شبکه زنجیره تأمین صنعت اتومبیل) متصل می شود. یکی از خصوصیات آن، یعنی انعطاف پذیری، توجه مدیران در سازمان ها را جلب کرده است.

هدف از ایجاد زیرساخت فناوری اطلاعات، پشتیبانی از تشابه/ همانندی بین نرم افزارهای کاربردی یا استفاده های متفاوت و تسهیل دسترسی به اطلاعات به اشتراک گذاشته شده بین بنگاهها و یکپارچگی بین بخشها جهت حصول به صرفه جویی نسبت به مقیاس است (خوش سیما، ۱۳۹۱: ۸۱). نیرهین^[۶۷] (۲۰۰۶) نیز هدف زیرساختار فناوری اطلاعات را ارائه موارد زیر می داند:

- فرم ها (فنی و انسانی)، به عنوان مبنایی برای نرم افزارهای کاربردی کسب و کار و یا خود کسب و کار

- اطلاعات تحلیل شده، به اشتراک گذاشته شده، ذخیره شده و کانال ها و مسیرهایی که برای کسب وکار رضایت بخش و برای نیازهای مدیریت از جنبه افزایش کارایی و کاهش هزینه مناسب باشد.

- توانایی برنامه ریزی و اصلاح فرآیندهای کسب و کار، پشتیبانی از ظهور شکل های سازمانی نوین، بهبود قابلیت ارتباط بین گروه های مورد علاقه و کمک به جهانی سازی.

- افزایش امکان دستیابی به مزیت رقابتی پایدار به عنوان شایستگی اساسی شرکت و سکوی منعطف، توانایی پیاده سازی سریع عناصر جدید (نوآورانه) و تعدیل مؤثر هزینهای نرمافزارهای کاربردی موجود.

استفاده سازمان ها از فناوری اطلاعات و ارتباطات و زیرساخت های آن ها نهتنها متخصصان فناوری اطلاعات و کارکنانی که فناوری اطلاعات را در محیط کارشان به طور منظم استفاده می کنند، تحت تأثیر قرار داده، بلکه محیط سازمان، خود سازمان و به طور کلی دنیای اجتماعی مرتبط با سازمان را نیز تحت تأثیر قرار داده است. مدیران باید از این تغییرات آگاهی یافته و برای درک و سازگاری مناسب با آن ها تلاش کنند (لک و جوادیان، ۱۳۹۱: ۴۱).
سرمایه گذاریهای وسیع کشور در زمینه فناوری اطلاعات و ارتباطات (برنامه توسعه کاربردی فناوری اطلاعات و ارتباطات) و تخصیصهای بودجه های کلان در این زمینه، اندازه گیری و ارزیابی پیاده سازی فناوری اطلاعات، چالشی برای پژوهشگران و نویسندگان شده است.

۲-۲-۹- فناوری اطلاعات و تأثیر آن بر چابکی

فناوری اطلاعات به عنوان یکی از کارآمد ترین فناوری های مطرح شده از مهمترین اهرمهای ایجاد قابلیت های چابکی برای سازمان ها به شمار میرود که بدون بکارگیری آن چابک سازی سازمان میسر نخواهد بود. در یک بررسی صورت پذیرفته، کارکنان و متخصصان سازمانی، زمینه های تاثیر گذاری فناوری اطلاعات در جهت چابکی به شرح ذیل برشمردند:

- بهبود محصول و خدمات از طریق ارائه خدمات پس از فروش یا تنوع محصول و یا تغییر کیفیت

- ارتباط موثر با محیط داخل و خارج سازمان از طریق توانایی در کسب و توزیع و مدیریت مناسب دانش، تسهیل ارتباط با شرکای تجاری و مشتریان و تامین کنندگان، تهسیل ارتباطات در میان واحدهای درون سازمان.

- قابلیت توسعه منابع سازمانی از طریق پویایی در جذب و گزینش کارکنان مساعد، قابلیت توسعه سطح دانش نیروی سازمانی، توسعه کارایی و انگیزش نیروی انسانی.

- پاسخگویی سریع به تغییرات محیط و بازار از طریق بازاریابی فعال محصولات/خدمات جدید، کاهش زمان اعمال تغییرات در روشها و تجهیزات و ماشین آلات، کاهش هزینه اعمال تغییرات در روش ها، تجهیزات و ماشین آلات(رجب زاده و همکاران،۱۳۸۵)