۳-۶٫ تعیین روایی پرسشنامه
مقصود از روایی آن است که وسیله اندازه گیری، بتواند خصیصه و ویژگی مورد نظر را اندازه بگیرد. اهمیت روایی از آن جهت است که اندازه گیری های نامناسب و ناکافی می‌تواند هر پژوهش علمی را بی ارزش و ناروا سازد(خاکی،۱۳۷۸). در یک پژوهش برای بررسی روایی پرسشنامه از روش روایی محتوائی، ملاکی و اعتبار سازه استفاده می شود. روایی محتوائی بیشترین کاربرد را در تعیین روایی یک مقیاس دارد. اعتبار محتوای یک ابزار اندازه گیری به سوال های تشکیل دهنده آن بستگی دارد. برای تعیین اعتبار محتوائی پرسشنامه به تعدادی از صاحب نظران و اساتید مدیریت و علوم رفتاری از جمله استاد راهنما و مشاور داده شده و از آن ها در مورد سوالات و ارزیابی سوال ها نظرخواهی شد تا روایی پرسشنامه را تأیید نمایند. و در انتها، نسخه ی نهایی پرسشنامه در اختیار چند تن از خبرگان حوزه فناوری اطلاعات و کسب وکار قرار گرفت و اصلاحات لازم برای تضمین روایی صوری و محتوایی بر طبق نظرات خبرگان اعمال شد.
۳-۶-۱٫ تحلیل عاملی تأییدی
با منظور بررسی تأیید عوامل مورد بررسی یعنی کاربردها، کارکردها و چالش ها و آزمون قدرت و معناداری تحلیل عاملی تأییدی انجام گرفت.
در جدول ۳-۱ میزان [۶۲]KMO هر عامل همراه با آزمون معناداری بارتلت[۶۳] آورده شده است.
جدول۳- ۱ تحلیل عاملی
عامل
KMO
sig
کاربرد
۰/۷۶
۰/۰۰
کارکرد
۰/۷۶
۰/۰۰
چالش
۰/۷۲
۰/۰۰۳
همان طور که در شکل ۳-۱ دیده می شود کاربردها دارای مقدار کفایت ۷۶/۰ می‌باشد و به معنی این است که تعداد گویه ها برای ساخت عامل مورد نظر کفایت می‌کنند و همبستگی های موجود در بین داده ها برای تحلیل عاملی مناسب خواهند بود و میزان آزمون معنا داری صفر نیز نشان از معنا داری و مفید بودن آن می‌دهد.
برای عامل کارکرد KMO برابر با ۷۶/۰ می‌باشد این به این معنا است که تعداد گویه ها برای ساخت عامل مورد نظر کفایت می‌کنند همچنین سطح معنا داری آزمون بارتلت (sig:0.00) نیز تأیید کننده این امر می‌باشد.
برای عامل چالش مقدار KMO مشاهده شده برابر با ۷۲/۰ می‌باشد که میزان خوبی از کفایت را نشان می‌دهد و دلیل آن را می توان تعداد کم بودن عوامل چالش بیان کرد. ولی آزمون معنا داری بارتلت مقدار ۰۰۳/۰ را نشان می‌دهد که حکایت از معناداری عامل دارد.
۳-۷٫ تعیین پایایی پرسشنامه
برای قابلیت اعتماد می توان به تعریف ارائه شده توسط ایبل و فریسبی (۱۹۹۲) اشاره کرد: «همبستگی میان یک مجموعه از نمرات و مجموعه دیگری از نمرات در یک آزمون معادل که به صورت مستقل بر یک گروه آزمودنی به دست آمده است.»( Henwood,1992)
در این پژوهش، پایایی ابزار پژوهش به وسیله ی محاسبه ی ضریب آلفای کرونباخ از طریق پیش آزمون پرسشنامه بر روی یک نمونه ی ۳۰ نفری مورد بررسی قرار گرفت. با توجه به اینکه این پرسشنامه اولین بار در ایران ساخته شده است. پایایی آن قبلاً مشخص نشده بود. بنابرین پایایی آن توسط محقق اندازه گیری شد که ۸/۰ به دست آمد.
جدول۳- ۲ پایایی پایان نامه
خرده مقیاس / کل
ضریب پایایی
کارکردها
۰/۹۲
کاربردها
۰/۷۱
چالش ها
۷۱/۰
کل
۸/۰
۳-۸ روش تجزیه و تحلیل داده ها
در این پژوهش از روش های آماری توصیفی و استنباطی استفاده شد. در بخش روش های آماری توصیفی با بهره گرفتن از نرم افزار SPSS 22 از جداول فراوانی، میانگین استفاده شده است. و همچنین برای آزمون روایی سازه از نرم افزار SPSS 22 استفاده شد. از جدول توافقی برای ساخت فرضیه هایی مبنی بر رابطه کاربردها و کارکردهای رسانه های اجتماعی ساخته شد که با توجه به این فرضیه‌ها پرسشنامه دوم برای خبرگان ساخته شد(پیوست ۲). برای به دست آوردن رابطه بین کاربردها و چالش ها بر کارکردهای رسانه های اجتماعی نیز از رگرسون چند گانه استفاده شد. از نرم افزار EQS برای معادلات ساختاری و به دست آوردن برازش مدل استفاده گردید. دلیل استفاده از این نرم افزار سرعت بالا و سبک بودن آن است. کمتر از لیزرل و آموس خطا داده و در داده های اجتماعی کشور و پایان نامه ها که ایرادات زیادی دارد به راحتی نتیجه بخش است. از سوی دیگر کاربرپسند می‌باشد. یعنی کاربر توانایی بالایی در رسم نمودارها و مدل‌ها و تعریف متغیرهای آشکار و پنهان و همچنین سایر موارد که کمی در لیزرل سخت و دشوار است دارد. محیط این نرم افزار نیز بسیار ساده طراحی شده است.(مسعودی،۱۳۹۱).
مدل معادلات ساختاری و یا به طور اختصار SEM که مخفف (Structural equation modeling) می‌باشد، از روش های جدید آماری و یکی از قوی ترین روش های تجزیه و تحلیل چند متغیره است که برخی هم به آن تحلیل ساختاری کواریانس و الگوسازی علی اطلاق می‌کنند. آنچنان که آمد، معادلات ساختاری به عنوان یک الگوی آماری به بررسی روابط بین متغیرهای پنهان و آشکار(مشاهده شده) می پردازد. در واقع الگوسازی معادله ساختاری یک رویکرد آماری جامع برای آزمون فرض هایی درباره روابط بین متغیرهای مشاهده شده و پنهان است در الگوی معادلات ساختاری روش کار بدین صورت است که :
-
- مشخص کردن الگویی بر پایه یک نظریه: الگو یا مدل یک عبارت آماری درباره روابط بین متغیرها است. این الگوها در زمینه رویکردهای مختلف تحلیلی، شکل های مختلفی به خود می گیرند. در این مرحله یک الگو یا مدل بر اساس ترجمان یک نظریه به معادلات ساختار یا ریاضی تهیه می شود. یعنی ابتدا یک نمودار مسیر را ترسیم کنیم و روابط علی بین متغیرها را نشان دهیم. بعد از مشخص کردن متغیر های پنهان باید شاخص ها یا متغیرهای مشاهده شده مناسبی را انتخاب و به آن ها وصل کنیم. بهتر است از چندین شاخص به جای یک شاخص برای اندازه گیری متغیر پنهان استفاده شود و این کار به کمک تعریف مفهومی و عملیاتی صورت گیرد.
-
- ارزیابی حالت تعیین مدل یا الگو: بر اساس این که مدل باید مستلزم شرایطی برای به دست آوردن یک راه حل منحصربه فرد برای پارامترهای بیان شده باشد.
