تعریف عملیاتی افسردگی: ابزار سنجش افسردگی در این تحقیق پرسشنامه ی افسردگی بک نسخه ی۲ (BDI-II) است.
پرسشنامه افسردگی بک ویرایش دوم (BDI-II) شکل بازنگری شده پرسشنامه افسردگی بک است که جهت سنجش شدت افسردگی تدوین شده است۲۰۰۰) Brown ,Steer, (Beck,. فرم تجدید نظرشده پرسشنامه افسردگی بک در مقایسه با فرم اولیه بیشتر با DSM-IV همخوان است. علاوه بر آن ویرایش دوم این پرسشنامه، تمامی عناصر افسردگی را بر اساس نظریه شناختی افسردگی نیز پوشش می‌دهد.
این پرسشنامه همانند ویرایش نخست از ۲۱ ماده تشکیل شده است و با این تفاوت که ۴ ماده از ویرایش قبلی را نداشته و به جای آن ها ماده های دیگری در پرسشنامه افزوده شده اند. همچنین در این پرسشنامه دو ماده (ماده های ۱۶ و ۱۸) به گونه ای ویرایش شده اند که به شدت افسردگی بیشتر حساس باشند.
این پرسشنامه در جمعیت ۱۳ سال به بالا قابل استفاده است.
۲۱ ماده پرسشنامه افسردگی بک در سه گروه نشانه های عاطفی، نشانه های شناختی و نشانه های جسمانی طبقه بندی می‌شوند. علایم هریک از این طبقات در جدول زیر ارائه شده است.
جدول (۱-۱):ابعاد پرسشنامه افسردگی بک
نشانه های عاطفی
A
۸
غمگینی، نارضایتی، احساس گناه، بیزاری از خود،گریستن، بی قراری
نشانه های شناختی
C
۸
بدبینی، احساس شکست، انتظار تنبیه، اتهام به خود، افکار خودکشی، بی تصمیمی، بی ارزشی، اشکال در تمرکز
نشانه های جسمانی
P
۵
کم توانی، تغییر در الگوی خواب، خستگی پذیری، تغییر در اشتها، کاهش علایق جنسی
مابه ندرت به روایت ها فکر می‌کنیم،اما زندگیمان به طور عمیقی، در آن ها غوطه ور است. هر روزه، از نخستین روزهای عمرتا واپسین دم زندگیمان، دردریایی از داستان هاو قصه هایی غوطه وریم که می شنویم، می خوانیم یا می بینیم.مرگ ما نیز در روایت ثبت می شود،چرا که آگهی های ترحیم چنین هستند
( آسابرگر، ۱۳۸۰).
فصل دوم
ادبیات پژوهش
۲-۱مقدمه
افسردگی متداول‌ترین بیماری از بین اختلالات روانپزشکی به شمار میرود، به طوری که درصد بالایی از کلیه بیماران بستری در بیمارستان‌آموزش‌ها را این نوع بیماری تشکیل می‌دهد، هر روز‌در مراکز درمانی دنیا، میلون‌آموزش‌ها نفر به وسیله متخصصان امر به عنوان مراجع افسرده تشخیص داده می‌شوند. همه افراد در مرحلهای از زندگی دچار افسردگی می‌شوند و به عبارتی۲۵% افراد و یا شاید تعداد بیشتری از مردم عادی، حداقل یک باردر زندگی دچار افسردگی شدهاند درصد زیادی از افراد هر جامعه، در شرایط زمانی خاص، به علت انواع استرس‌آموزش‌ها، روابط میان فردی ناسالم و آسیبپذیر، انواع فقدان‌آموزش‌ها، مشکلات و درگیریهای خانوادگی یا زناشویی، درگیری اجتماعی یا شغلی، طلاق و جدایی، قرار گرفتن در تضادهای درونی و همینطور اجتماعی، نداشتن حمایتهای اجتماعی، رشد ناسالم دوران کودکی، بهداشت روانی نازل در جامعه، بغرنجی شرایط زندگی، صنعتی شدن و بسیاری عوامل دیگر ممکن است دچار افسردگی شوند (بلاک برن[۷] ، ۱۳۸۰).
افسردگی در همه افراد جامعه،ثروتمند و فقیر، نوجوان، جوان و پیر، زن و مرد، متأهل و مجرد دیده شده است. اما بعضی از افراد بیشتر از دیگران مستعد ابتلا به افسردگی هستند. شیوع افسردگی در زنان دو برابر مردان گزارش شده است (آزاد، ۱۳۷۸).
همراه با بروز و شیوع افسردگی، هم در کل جمعیت و هم در جمعیت مراجعان به مراکز بهداشت و درمان روانی، اقدامات گوناگونی از طرف متخصصان بهداشت روانی در زمینه ی تشخیص، طبقه بندی، بررسی علل و عوارض، ودرمان انواع افسردگی به عمل آمده است. پژوهش های دقیقی که در زمینه بررسی اساس شیمیایی حالات عاطفی عادی و غیر عادی و تأثیرات درمانی داروهای ضد افسردگی بعمل آمده پیچیدگی خاص این حالات و ارتباط متقابل آن ها را با فعالیت‌های شناختی و روابط شخصی و اجتماعی فرد به خوبی نشان داده است( هالجین و ویتبورن [۸]، ۱۳۹۲).حاصل این مطالعات تجدید نظری اساسی در سیستم تشخیص و طبقه بندی اختلالات عاطفی و افسردگی را ضروری ساخته( (Kendal,197l. وبه نظام جدیدی، که در چاپ سوم راهنمای تشخیص و طبقه بندی انجمن روان پزشکان امریکاAmerican psychiatric Association (1980) پیشنهاد شده، منجر گشته است. از سوی دیگر، جستجوی راه های جدید درمان اختلالات عاطفی مورد توجه متخصصان بهداشت روانی قرار گرفته است،که یکی از این روش‌ها رویکرد روایت درمانی است که رویکردی است بی نهایت سودمند و فوق العاده اثر گذار در توجه به باورهای نا کارآمد و تغییر آن ها، برونی کردن و از توان انداختن مشکل، ایجاد توان نگاه بیرونی به مشکل از زاویه های مختلف و در نهایت خلق تفسیری دگرگون، تألیفی دوباره و نقشه ای متفاوت برای روایت داستان زندگی شخص ( وینس لید و مانک [۹]، ۱۳۹۰).
این فصل از پژوهش به بررسی مبانی نظری و عملی دو متغیر پژوهش یعنی «روایت درمانی» و «افسردگی» می پردازد. نکته ی که ذکر آن حائز اهمیت است این است که در بررسی پیشنیه ی پژوهشی، تقریبا هیچ پژوهشی در رابطه با تاثیر روایت درمانی برافسردگی، با هم، پیدا نشد بنابرین در پایان هر یک از مباحث، به بررسی پژوهش‌های هر یک ازمباحث به طور جداگانه پرداخته می شود.
۲-۲ مواضع نظریه پردازان درارتباط با موضوع پژوهش
۲-۲-۱ افسردگی
حدود ۴۵۰ سال قبل از میلاد، بقراط اصطلاح مانی و ملانکولی را برای تعریف اختلالات روانی به کار برد و در حدود ۱۰۰ سال قبل از میلاد، کورنیلوس سلسوس افسردگی را ناشی از صفرای سیاه معرفی نمود.
این اصطلاح را پزشکان دیگر از جمله ارسطو (۱۲۰تا۱۸۰سال بعد از میلاد) و نیز الکساندرتراز در قرن ششم نیز به کار بردند. حدود ۵۰ سال قبل از میلاد، در فرهنگ اسکیباوس نظریات علمی و دقیقی را ارائه کرد و فرق میان حالات افسردگی مزمن و تحریکی را بیان نمود (شاملو، ۱۳۷۲). افسردگی اصطلاح بسیار وسیع وتا حدودی مبهم است که برای شخص عادی حالتی باغمگینی، گرفتگی و بی حوصلگی و برای پزشک، گروه وسیعی از اختلالات خلقی با زیرشاخه های متعدد را تداعی می‌کند (پورافکاری،۱۳۷۳).
افسردگی پاسخ طبیعی آدمی به فشارهای زندگی است. عدم موفقیت در تحصیل یا کار، از دست دادن یکی از عزیزان و آگاهی از اینکه بیماری یا پیری توان ما را به تحلیل می‌برد از جمله موقعیتهایی هستند که اغلب موجب بروز افسردگی می‌شوند افسردگی تنها زمانی نابهنجارتلقی می شود که با واقعه ای که رخ داده متناسب نباشد ویا فراتر ازحدی که برای اکثر مردم نقطه آغاز بهبود است ادامه یابد (براهنی و همکاران، ۱۳۷۰).
افسردگی، احساس ناتوانی فرد از کنترل ضربه یا حادثه دردناک است این احساس ناگزیر بودن ضربه دارای تأثیراتی است : از لحاظ انگیزشی، فرد مقاومت یا فرار را بی فایده می بیند و عکس العملی از خود نشان نمی دهد.
از لحاظ عاطفی، فرد به جای مقاومت و مبارزه به افسردگی پناه می‌برد و احساس افسردگی، به نوبه خود، روی برداشت شخص از خود و کارایی پاسخهای او اثر می‌گذارد و یادگیری راه ها و شیوه های مواجهه با مشکل افسردگی را در آینده مشکل‌تر می‌سازد ( هالجین و ویتبورن [۱۰]، ۱۳۹۲).
ملاک های تشخیص افسردگی از دیدگاه DSM –IV-TR :
ملاکA: بیشتر علایم زیر در یک دوره دو هفته ای بروز می‌کند
· خلق افسره در اکثر روزها
