کودکان مبتلا به اختلالات فراگیر رشد غالبا علاقه شدید خاص به طیفی باریک از فعالیت ها نشان می‌دهند، در مقابل تغییر، مقاومت به خرج می‌دهند و پاسخ متناسب به محیط اجتماعی ابراز نمی کنند. این اختلالات بر زمینه‌های مختلف رشد اثر می‌کنند، در اوائل عمر ظاهر می‌گردند و اختلال کارکرد مستمر به وجود می آورند (کاپلان و سادوک،۱۳۸۶).
DSM-IV-TR [۱۳] شامل پنج اختلال فراگیر رشد است : اختلال اوتستیک، اختلال رت، اختلال فروپاشنده کودکی، اختلال آسپرگر و اختلال فروپاشنده کودکی که به نوعی دیگر مشخص نشده است (کاپلان و سادوک،۱۳۸۶).
اختلال اوتستیک مشهورترین اختلال این گروه، با تخریب پایدار در تعامل اجتماعی متقابل، انحراف ارتباطی، و الگوهای رفتاری کلیشه ای محدود مشخص است. بیش از دو سوم افراد مبتلا به اختلال اوتستیک عقب ماندگی ذهنی هم دارند، اما این شرط برای تشخیص گذاری لازم نیست (کاپلان و سادوک،۱۳۸۶).
اختلال اوتستیک (از نظر تاریخ اوتیسم شیرخوارگی، اوتیسم کودکی، یا سندرم کانر نامیده می شود). هنری مودزلی[۱۴] (۱۸۶۷) نخستین روانپزشکی بود که توجه جدی به کودکان بسیار خردسالی که اختلالات روانی شدید همراه با دگرگونی، تأخیر و انحراف در اختلالات شدید روانی همراه با دگرگونی، تأخیر و انحراف در فرایندهای رشد نشان می‌دادند، مبذول نمود. ابتدا، تمام این اختلالات «پسیکوز» تلقی می شدند. در سال ۱۹۴۳، لئوکانر[۱۵] در مقاله کلاسیک خود به نام اختلالات اوتیستیک تماس عاطفی[۱۶]، از اصطلاح« اوتیسم خردسالی» استفاده نمود و شرحی روشن و جامع از این سندرم زودرس کودکی ارائه نمود (کاپلان و سادوک،۱۳۸۶).
در جریان تشخیص این اختلال، فشارهای روانی فزاینده ای بر والدین وارد می شود که می‌تواند به واکنش هایی مانند ضربه ی روانی، ناامیدی، خشم، افسردگی و غیره منجر شود. برای بیشتر خانواده ها، این تشخیص تکان دهنده و غیر منتظره است؛ به طوری که برخی والدین با رد تشخیص و انجام آزمایش ها و بررسی های دیگر، وجود اختلال در کودک خود را انکار می‌کنند.
۲-۲-۲ نشانگان اوتیسم
ملاک های تشخیصی DSM-IV-TR برای اختلال اوتستیک : وجود مجموعا شش مورد (یا بیشتر) از (۱)، (۲)، (۳)، با حداقل دو مورد از (۱)، و یک مورد از (۲) و (۳).
۱- تخریب کیفی در تعامل اجتماع، که با حداقل دو تا از موارد زیر تظاهر می‌کند : (الف) تخریب بارز در استفاده از رفتارهای غیرکلامی متعدد نظیر نگاه چشم در چشم، حالت چهره، وضعیت اندامی، و حالات تنظیم کننده تعامل اجتماعی.(ب) ناتوانی در برقرای رابطه با همتا ها متناسب با سطح رشد. (ج) فقدان جستجوی خودانگیز برای مشارکت در لذات علایق با پیشرفت با سایر افراد (مثل فقدان نشان دادن، آوردن، یا اشاره به اشیاء مورد علاقه).(د) فقدان تقابل هیجانی یا اجتماعی.
۲- تخریب کیفی در برقراری رابطه که با حداقل یکی از موارد زیر تظاهر می‌کند : (الف) تأخیر یا فقدان کامل رشد زبان کلامی(بدون تلاش برای جبران از راه های دیگر مثل ژست ها یا حالات چهره). (ب) در افرادی که تکلم کافی ندارند، تخریب بارز در توانایی شروع یا ادامه مکامله با دیگران. (ج) استفاده قالبی یا تکراری از زبان یا زبان ویژه. (د) فقدان بازی های وانمودی خودانگیز یا بازی تقلیدی جمعی متناسب با سطح رشد.
۳- الگوهای محدود تکراری و قالبی در رفتار، علای، و فعالیت ها، که با حداقل یکی از موارد زیر تظاهر می‌کند : (الف) اشتغال ذهنی مفرط با یک یا چند الگوی کلیشه ای و محدودعلاقه که از نظر شدت یا تمرکز نابهنجار. (ب) چسبندگی ظاهراً انعطاف پذیر به برخی عادات و آداب بی فایده. (ج) ادا و اطوار حرکتی تکراری و قالبی (مثل پیچش یا حرکت شبیه بال زدن دست ها یا انگشتان، یا حرکات پیچیده کلی بدن). (د) اشتغال ذهنی مداوم با اجزاء و اشیاء.
۲-۲-۳ همه گیر شناسی
اختلال اوتستیک تصور می شود در هر ۵ در ۱۰۰۰۰ کودک روی میدهد (۰۵/۰). گزارش های میزان شیوع بین ۲ تا ۲۰ در ۱۰۰۰۰ متفاوت بوده اند. طبق تعریف شیوع اختلال اوتستیک قبل از ۳ سالگی است. هر چند در بعضی موارد تشخیص در سنینی بسیار بالا تر صورت می‌گیرد.
میزان شیوع این اختلال در حال افزایش روزافزون است، به طوری که انجمن اتیسم آمریکا در دهه ۱۹۹۰ افزایش ۱۷۲ درصدی را در میزان شیوع این اختلال گزارش نموده است، در صورتی که در این دوره، رشد جمعیت فقط ۱۳ درصد بوده است.
تجربه های کلینیکی نشان می‌دهند که میزان شیوع این اختلال در ایران نیز در سال های اخیر رو به افزایش بوده است. در مورد تعداد کودکان اوتیسم در ایران، هیچ گونه اطلاعات موثقی در دست نیست و گر چه هم اکنون حدود ۲۰۰ نفر از آن ها در ایران و سایر شهر ها تحت پوشش آموزشی [۱۷]ABAقرار دارند، نمی توان در مورد تعداد این کودکان نظر قاطعی را اعلام نمود. بنابرین شاید لازم باشد، سازمان های ذی ربط به بررسی تعداد و میزان شیوع این این اختلال مهم که یکی از معضلات کشورهای غربی شده بپردازند (گلابی پور، علی پور و زندی، ۱۳۸۴).
اختلال اوتستیک در پسرها ۴ تا ۵ بار شایعتر است. دختران مبتلا اوتستیک احتمال بیشتری است که دچار عقب ماندگی ذهنی شدیدتر باشند. مطالعات اولیه حاکی از رابطه طبقه اجتماعی- اقتصادی بالا به اختلال اوتستیک بود؛ اما احتمالا این یافته ها با سوگیری در ارجاع مربوط بوده اند. در ۲۵ سال گذشته هیچ یافته همه گیری شناسی رابطه ای بین اختلال اوتستیک و وضعیت اجتماعی- اقتصادی نشان نداده اند (کاپلان و سادوک، ۱۳۸۶).
۲-۲-۴ سبب شناسی
اوتیسم و سایر ضایعات در طیف اوتیسم که به عنوان سندروم های رفتاری تعریف شده اند، می‌تواند یک ناتوانی طولانی مدت باشد. علت اصلی کاملاً شناخته شده نیست، اما تحقیقات اخیر گویای یافته های جدیدی درمورد علت اوتیسم هستند. مواردی که در بروز اختلال اوتیسم مطرح هستند عبارتنداز :
– عوامل قبل از تولد و اختلال‌های مادرزادی[۱۸] : مطالعات، بین چندین عامل قبل از تولد و اونیزم مثل بارداری درسن بالا، خونریزی بعد از سه ماهه اول بارداری، استفاده از داروها در مدت بارداری و حضور مکونیوم در مایع آمینوتیک رابطه پیدا کرده‌اند. اگرچه ضرورتاً یک رابطه علت و معلولی وجود ندارد، به هر حال دربیشتر موارد، مسائل قبل از تولد و مادرزادی علل اولیه ی این اختلال نیستند، اختلال های مادرزادی ممکن است در رابطه با عوامل ژنی معنی پیدا کنند (کاکاوند، ۱۳۸۵).
– مطالعه نقش آلرژی غذایی در اوتیسم، مشخص کننده بدترشدن علائم عصب شناختی دربیماران اوتستیکی است که مبتلا به آلرژی غذایی بعداز مصرف شیر و گندم هستند (کریم زاده ، ۱۳۷۹).
– در اندازه گیری دور سر بچه های اوتستیک، افزایش دورسر و افزایش رشد در سال اول زندگی در این کودکان نسبت به سایر کودکان مشهود است (کریم زاده، ۱۳۷۹).
“
