نکته مهم دیگر آنکه به دلیل ایجاد تنشهای مضاعف حتی در بین مدیران ارشد سازمان در پروژه های تغییر که در شرایط اقتصادی بسته تعریف میشوند، عامل بهبود مستمر جزء عناصر لازم در فازهای پایانی فرایندهای مهندسی مجدد است، پس اینچنین به نظــــر میرسد که روش مهندسـی مجـدد کنــدور شرایط بهتری برای پیاده سازی در سازمانهای ایرانی داراست. اما مطلب قابل تأمل آنکه به دلیل نبود ویا کمبود آشنایی کارکنان سازمانهای ایرانی با پروژه های بهبود، اجرای یک پروژه دگرگونی حتی در صورت مقاومت نکردن کارکنان میتواند به سادگی آنان را دچار سردرگمی کند.
(( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت nefo.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. ))
بنابراین، عاملی که می تواند به کارایی بیشتر این فضا کمک بسزایی کند، انجام یک پروژه کوتاه بهبود بعد از فاز چشم انداز و همزمان با مرحله جمع آوری اطلاعات است، زیرا آشنایی افراد سازمان ونگرش بهبود کارها لازمه هماهنگی و همکاریهای بعدی را فراهم میکند.
از این رو شاید بتوان روش مهندسـی مجـدد کنــدور را این چنین گسترش داد :
-۱ توسعه چشمانداز کسبوکار و اهداف فرایند
-۲ درک فرآیندهای موجود
-۳ بهبود: بهبود دوره ای، کوتاه با انجام تغییرات کم
-۴ تشخیص فرآیندها برای طراحی مجدد
-۵ تشخیص اهرمهای تغییر (فناوری اطلاعات)
-۶ بکارگیری فرآیندهای جدید
-۷ عملیاتی کردن فرآیندهای جدید
-۸ ارزشیابی فرآیندهای جدید
-۹ بهبود مستمر: بهبود مستمر فرآیندها و انعکاس اندازهگیری عملکرد
همچنین با بررسی روش های معمول اجرای مهندسی مجدد و با توجه به شکل خاص اقتصاد ایران (اقتصاد بسته) و نیز ساختار خاص قوانین کار و امور اجتماعی که تفاوت اساسی با قالب های استاندارد شده جهانی در سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان دارند می توان به این نتیجه رسید که الزام مهندسی مجدد فرآیندهای کسب و کار بعنوان پیش نیاز پیاده سازی سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان اگر با نگرش انطباق با یک محصول نرم افزاری باشد به هیچ وجه نمی تواند موجب ایجاد یک مزیت رقابتی برای سازمان شود، زیرا، اولاً قواعد و قوانین درونی و برون سازمانی موجود لزوماً نمی تواند انعطاف کافی بر شکل خاص سیستم های برنامه ریزی منابع سازمان را داشته باشد. ثانیاً با فرض انطباق کامل مفاهیم سازمان با قالب یک نرم افزار خاص ایجاد این بستر چون بر پایه روش های استاندارد یک محصول خاص است، (حتی با فرض اعلام این روش تغییر به عنوان مهندسی مجدد) نمی تواند یک مزیت رقابتی متمایز برای سازمان ایجاد کند. از اینرو مهندسی مجدد آزاد می تواند روش مناسب تری برای پیاده سازی یک پروژه دگرگونی در فضای ایران باشد(بستانچی، ۲۰۰۷).
۲-۲۸تاریخچه وسیر تحولات بانکداری
۲-۲۸-۱ آغاز بانکداری
بانکداریدرجهانزمانیآغاز شدکه داد و ستد و مبادله کالا(غیر از مبادلات جنس به جنس) بین مردم شروع و حتی با گسترش تجارت پیش از آنکه پول به مفهوم جدید مورد استفاده قرار گیرد نیاز به خدمت مؤسسات بانکی محسوس تر گشت و احتیاج به یک وسیله پرداخت سنجش ارزش ها و به ویژه وصولمطالباتازمشتریان دور و نزدیک با وجود خطرات ناشی از نقل و انتقال پول ایجاب می کرد که این فعل و انفعال توسط مؤسساتی بنام بانک انجام گیرد.
کلمه بانک اصطلاحی است قدیمی که از واژه آلمانی bankبه معنای نوعی شرکت، اخذ و رواج یافته و شاید هم از کلمه banco که یک لغت ایتالیایی و به معنای نیمکت صرافان بکار برده می شد اشتقاق یافته است. در هر حال بانک یاهمان مؤسسات صرافی آنروز باهمان نام و روش کهن به تدریج سازمان یافته و مرکز کلیه فعالیت های پولی واعتباری بانک های امروزی شده اند.
۲-۲۸-۲ تاریخچه بانکداری
الف- بانکداری در دوره قدیم
۱- بابل: در امپراطوری بابل معاملات به شیوه ابتدائی آن رواج داشت و حتی در قوانین حمورایی مقرراتی برای دادن وام و قبول سپرده های تجاری ذکر و دستوراتی درباره سرمایه گذاری آمده است.
در شهر بابل تجارتخانههاوبانکهایبزرگیوجودداشتکهدادن حواله،براتو نیز گرفتن ربح معمول بود و میزان ربح ۲۰% بوده و درمواردی به صدی چهل تا چهل و سه می رسید.
معابد این شهر در حدود ۲۰۰۰ سال قبل از میلاد مسیح به عملیات بانکی محدودی مبادرت می ورزیدند و درمقابل وثیقه اموال غیرمنقول پول به عاریت میدادند.
۲- یونان: در کشور خدایان و ارباب علاوه بر بانک های خصوصی بعضی از معابد هم به کار صرافی اشتغال داشتند. سپرده های مردم را پذیرفته و به اشخاص یا شهرها وام اعطا می کردند. ازجمله معبد دلفی بود در شهرافسن و به علت جنگ های مداوم داخلی، معابد مطمئن ترین محل برای نگهداری وحفاظت اموال گرانبها و پرارزش به شمار می آمد.
۳- ایران: قبل از دوره هخامنشی، بانکداری به طرز ابتدائی مرسوم ولی در انحصار معابد و شاهزادگان بود و در زمان هخامنشیان بازرگانی رونق یافت وپول مسکوک رواج یافت. معروفترین این بانک ها اجیبی بود که به مهاجرین یهودی مقیم بابل تعلق داشت وکلیه امور بانکی از قبیل سپرده، اعطای وام و رهن گرفتن املاک میپرداخت وسرمایه آن برای خرید و فروش منازل، احشام، غلامان کشتی های حامل کالا بکار می افتاد.
۴- رم: در اوایل تأسیس دولت رم که وصول مالیات ها به شکل مقاطعه به اشخاص واگذار می شد مأمورین غالباً به شهر ها و مؤسسات دولتی وام می دادند. درواقع به نوعی بانکداری مبادرت می ورزیدند. بانکدارهای رومی گذشته ازتبدیل پول های خارجی به پول های کشور و تعیین عیار آنها و قبول سپرده و دادن وام، کار صندوقداری را هم برای مشتریان خود انجام می دادند.
عملیات بانکی بانکداران رومی از بیشتر جهات شبیه به بانکداری کنونی و عبارت بود از افتتاح حساب جاری و مدت دار به نفع افراد، پرداخت بهره به سپرده های مدت دار، دادن قرضه بانکی اعم از مصرفی و تجارتی با بهره های متفاوت،رهن و صدور اعتبار نامه نجاری و غیره.
۵- چین: در چین نیز حدود قرن ششم قبل از میلاد بانکداری رواج داشته و اختراع کاغذ (در حدود ۱۰۵ سال قبل از میلاد) در چین از نظر استفاده در عملیات بانکداری اهمیتی بسزا یافت زیرا همین کشف بود که برای اولین بار تهیه اسناد بانکی، تنظیم محاسبات و نگهداری حساب ها و نقل و انتقال اسناد را به صورتی ارزان و ساده مقدور ساخت.
ب- بانکداری در قرون وسطی (از قرن پنجم تا پانزدهم میلادی)
در قرون وسطی بانکداری و تجارت به مفهوم آنچه در یونان و امپراطوری روم وجود داشت عملاً از بین رفت و پس از سقوط رم یک سیری قهقرائی در عملیات بانکی و سایر مظاهر تمدن بشری پیدا شد. عرف بانکداری با انجام برخی عملیات بانکی توسط اقوام مختلف بخصوص یهودی ها که با استعداد طبیعی این قوم که بیشتر به فعالیتهایبانکیپرداختهبودند،حیاتتازهاییافتولیبامخالفتوتعصبشدیدمقاماتکلیساعلیه دریافت ربح از افراد و منع مشروط آن درقوم مذهب یهود قرارگرفت. درمذهبیهودمنعدریافتبهرهمنحصراًبهمنعدریافتآنازهمکیشانیهودیتعبیرشده،بنابراینعملیاتصرافیوبخصوصدریافتبهرهدرمقابلدادنقرضهازافردغیریهودبلامانعرواجیافت.
ج- بانکداری در دوره جدید(از قرن پانزدهم به بعد)
دوره جدید با پیشرفت تدریجی تجارت و داد و ستد در سواحل دریای مدیترانه بخصوص در شهر های ونیز و فلورانس شروع شد و کشف آمریکا و راه های دریایی جدید و استقرار روابط بازرگانی بین شرق و غرب کم کم دامنه فعالیت اقتصادی از سواحل دریای مدیترانه به کشور های سواحل اقیانوس اطلس مانند فرانسه، اسپانیا، پرتغال و انگلیس گسترش پیدا کرد. این پیشرفت توأم با استفاده روز افزون از خدمات بانکی و نتیجتاً ازدیاد حرفه بانکداری بویژه در شهر ونیز بود.با ورود طلا و نقره فراوان از آمریکا و آثار پولی در کشور های مختلف اروپائی از یک طرف و رفع ممنوعیت دریافت بهره در آئین مسیح بر اثر فتوای جان کالون رهبر پروتستانها از طرف دیگر و نیز افزایش فعالیت های بانکی و تکامل آن در فلزات قیمتی و نقل وانتقال وجوه از نقطه ای به نقطه ای دیگر و تسعیر پول های خارجی بود با نشر اسکناس تبدیل پذیر به فلز (طلا و نقره) بصورت صد در صد باعث رونق بانکداری گردید و محلی برای قبول سپرده های نقدی مردم ودولتشدپرداختوامواعطایاعتبارتوسعهپیداکردوچک (پولبانکی) کمکمجزء پولهایدرگردششد. فعالیت وقدرتپولیاین بانکداران به قدری توسعه پیدا کرد که حتی به پادشاهان (حکام) قرض می دادند و همین توسعه فعالیت و استفاده بیش از حد اعتبارات بانکی به ورشکستگی های متعددی در نیمه دوم قرن هفدهم میلادی منتهی شد و بالاخره منجر به وضع مقررات قانونی دایر به نفع عملیات بانکداران خصوصی در نشر اسکناس و ایجاد بانک های عمومی (بانک های مرکزی) در این آزمون گردید.
د- تشکیل بانک مرکزی
در پی گذشت زمان و رشد بی رویه بانک های ناشر اسکناس و عدم نظارت قانونی دولت بر عملیات بانکی موجب گردید تا بانک ها از موازین لازم برای ایجاد تسهیلات اعتباری و پرداخت وام تجاوز کرده و حتی حمایت مالی شرکت های سهامی را بدون محدودیت و بی توجه به عواقب آن در سیستم بانکی پذیرا شوند.
تندروی در اعطای اعتبارات و زیاده روی در پرداخت وام سرانجام موجب توقف و ورشکستگی بانک ها یکی پس از دیگری گردید بطوریکه دخالت نظارتدولت را مستقیم در کار بانکداری الزاماً عملی گردانید.نیاز جوامع به برپائی بانک های تخصصی که معلول رشد صنعت و پیشرفت اقتصاد کشور ها بود سبب شد که در راستای نظارت دولت بر عملیات بانکی، انتشار اسکناس را هم بطور انحصاری با تأسیس (بانک ناشر اسکناس، بانک مرکزی) بر عهده بگیرد و نظارت مستقیمی هم از طرف قانون گذار بر بانک های ناشر اسکناس نیز اعمال گردد. با این روش قانونی تعدد بانک های ناشر اسکناس سیر وحدت را طی کرد.
بعد از جنگ جهانی اول بحران های پولی در کشور های مختلف موجب اعتقاد بیشتر به لزوم حفظ ارزش پول از راه نظارت در نشر اسکناس شد. از اوایل قرن بیستم کشور ها پذیرفتند که وجود بانک ناشر اسکناس یا بانک مرکزی در هر کشوری میتواند با حفظ ارزش پول و تنظیم حجم اعتبارات و اعمال سیاست های پولی و نظارت برعملیات کلیه بانک های تجاری وتخصصی از بروز بحران های پولی جلوگیری کرده و نقش اساسی را در رشد یا توسعه اقتصادی کشور ایفاد نمایند.
۲-۲۸-۳ بانکداری در ایران
۲-۲۸-۳-۱ صرافی
احتیاج روزانه مردم به تعیین وزن و عیار مسکوکات که در ادوار مختلف تاریخ در مبادلات رایج بوده بعلاوه رواج پول های مختلف بدون آشنائی افراد به کسانی که در خصوصیات مسکوکات (عیار و بار) و مسائل مربوط به آن بصیر بوده و وقت خود را به این کار اختصاص دهند ضروری می نمود.
در دوره های صلح و آرامش توسعه روابط تجاری میان شرق و غرب و امنیت صرافی از حیث کیفیت و کمیت راه تکامل را پیمود و عده شاغلین به این حرفه و سرمایه گذاری آنان مرتباً افزایش یافت تا جائی که در اغلب شهر های ایران چه خود چه نمایندگان آنان فعالیت داشته و حتی بعضی از صرافان که از قدرت مالی و معروفیت بیشتری برخوردار بودند با گشایش حساب در بانکهای بزرگ خارجی با تعیین کارگزار در خارج و فرستادن نماینده به مراکز عمده تجارت، دایره عملیات خود را در بازارهای بین المللی بیش از گذشتگان خود توسعه دادند. از مرکز عمده تجارت در آن ایام که موجب فعالیت صرافی گردید می توان به ترتیب درجه اهمیت شهر های تبریز، مشهد، تهران، اصفهان، شیراز و بوشهر را نام برد.
عملیات صرافی
عمده ترین عملیات صرافی عبارت بود از تسعیر پول ها و معاملات بروات و رواج بیجک (اینگونه اسناد با همان مشخصه که بعدها در قانون تجارت ایران تعریف و تحدید شده در آن زمان رواج داشته است).
بیجک (کلمه ای است هندی) سندی بوده که صرافان ضمن صدور آن وصول مبلغی را اعلام داشته اند که در کوتاه مدت با عند المطالبه تعهد پرداخت وجه آن را می نمودند. قدرت رواج آن بر حسب میزان معروفیت و اعتبار طرف صادر کننده (متعهد) بوده است.رواج بیجک در صرافی بخاطر توسعه و رونق بازرگانی و عدم نشر اسکناس بود زیرا تا سال ۱۲۶۶ که در ایران اسکناس انتشار نیافته بود مسکوکات فلزی تنها وسیله مبادله وفعل و انفعال پولی بوده است. بنابراین بیجک علاوه برآنکه سود سرشاری عاید صرافان میکرد وسیله ای برای رفع مضیقه پولی بازار نیز بوده است.
۲-۲۸-۳-۲ بانکداری
۲-۱اولین بانکی که در ایران تأسیس شد «بانک جدید شرق» بود که مرکزش در لندن و حوزه عملیاتیش مناطق جنوبی آسیا بود این بانک بدون تحصیل هیچگونه امتیازی در سال ۱۲۶۶ شمسی (۱۸۸۸ میلادی ) در شمال شرقی میدان توپخانه در محل بانک بازرگانی (تجارت فعلی) شروع به فعالیت کرد و برای جلب مشتریان در شروع فعالیت به حسابجاری معادل ۲/۵% و به حساب سپرده های ثابت به مدت ۶ماه ۴% و یکسال ۶% سود می داد.
بانک با این اقدام خود در بازار پولی ۱۲% از نرخ بهره را پایین آورد و برای اولین بار اقدام به انتشار نوعی پول کاغذی به صورت حواله عهده خرانه بانک برای مبالغ بیش از ۵ قران و قابل پرداخت در وجه حامل نمود و در سال ۱۲۶۷ در مقابل دریافت ۲۰۰۰۰ لیره انگلیسی کلیه شعب و اثاثیه بانک را به بانک شاهی واگذار نمود.