۴-۱- اهداف تحقیق

هدف کلی: پیش‌بینی خلاقیت و اضطراب تحصیلی ‌بر اساس میزان استفاده از بازی رایانه‌ای

اهداف جزیی:

1. 1. پیش‌بینی خلاقیت دانش آموزان ‌بر اساس میزان استفاده از بازی های رایانه ای

1. 1. پیش‌بینی اضطراب تحصیلی تسهیل کننده در دانش آموزان ‌بر اساس میزان استفاده از بازی های رایانه ای

1. پیش‌بینی اضطراب تحصیلی ناتوان کننده در دانش آموزان ‌بر اساس میزان استفاده از بازی های رایانه ای

۵-۱- فرضیه های تحقیق

فرضیه کلی: استفاده از بازی رایانه ای، پیش‌بینی کننده مثبت خلاقیت و اضطراب تحصیلی(تسهیل کننده یا ناتوان کننده) در دانش آموزان می‌باشد.

فرضیه های جزیی:

1. 1. استفاده از بازی‌های رایانه ای، پیش‌بینی کننده مثبت خلاقیت در دانش آموزان می‌باشد.

1. 1. استفاده از بازی‌های رایانه ای، پیش‌بینی کننده مثبت اضطراب تحصیلی تسهیل کننده در دانش آموزان می‌باشد.

1. استفاده از بازی رایانه ای، پیش‌بینی کننده مثبت اضطراب تحصیلی ناتوان کننده در دانش آموزان می‌باشد.

۶-۱- تعاریف نظری و عملیاتی متغیرها

خلاقیت:

تعریف نظری: توانایی اندیشیدن درباره امور به راه های تازه و غیر معمول و رسیدن به راه حلهای منحصر به فرد برای مسائل(سیف، ۱۳۸۸، ص۳۹۷).

تعریف عملی: خلاقیت در این تحقیق، نمره ای خواهد بود که دانش آموزان در پرسشنامه خلاقیت عابدی به دست خواهند آورد.

اضطراب تحصیلی:

تعریف نظری: اضطراب تحصیلی به نوعی از اضطراب با هراس اجتماعی خاص اشاره دارد، که فرد را در برابر توانایی هایش دچار تردید می‌کند و نتیجه آن ناتوانی مقابله با موقعیتهای دشوار مانند امتحان است. اضطراب تحصیلی بر دو نوع است؛ یکی اضطراب تسهیل کننده که موجب پیشرفت بیشتر می شود و دیگری اضطراب ناتوان کننده که باعث می شود فرد نتواند توانایی‌های خود را نشان دهد(محمودی قرایی، ۱۳۸۹).

تعریف عملی: در این پژوهش اضطراب تحصیلی همان نمره دانش آموزان در پرسش نامه ۱۹ عاملی اضطراب و پیشرفت تحصیلی آلپرت^[۱۰] و هابر^[۱۱](AAT) در نظر گرفته خواهد شد.

بازی رایانه ای:

تعریف نظری: بازی رایانه ای نوعی سرگرمی تعاملی است که توسط یک دستگاه الکترونیکی مجهز به پردازشگر یا میکروکنترلر انجام می‌گیرد. بسیاری از بازی های رایانه ای به دلیل تولید تصویر متحرک با قابلیت نمایش روی صفحه تلویزیون یا نمایشگر رایانه، بازی ویدئویی نیز محسوب می‌شوند(منطقی، ۱۳۸۰، به نقل از فرهودی). بازی‌ها رایانه ای انواع مختلفی دارد. مانند بازی‌های فکری، بازی‌های شبیه سازی، بازی‌های حادثه ای، بازی‌های ماجراجویی و بازی‌های استراتژیک(نوروزی و دهقانزاده، ۱۳۹۱، ص۱۷).

تعریف عملی: در تحقیق حاضر نیز بازی رایانه ای به هر گونه بازی گفته می شود که دانش آموزان می‌توانند با نصب یک نرم افزار بازی رایانه ای بر روی رایانه، لپ تاپ، تبلت و یا گوشی تلفن همراه به بازی با آن مشغول شوند. میزان انجام دادن و یا مشغول بودن دانش آموزان به بازی رایانه ای ‌بر اساس یک پرسش نامه محقق ساخته مشخص خواهد شد.

فصل دوم :

ادبیات و پیشینه پژوهش

یکی از متغیرهای پژوهش حاضر، بازی رایانه ای می‌باشد. برای ورود به بحث بازی رایانه ای ابتدا تعریف بازی و مباحث مربوط به آن را بررسی می‌کنیم؛ سپس به بازی رایانه ای که یکی از انواع مختلف بازی محسوب می شود، می پردازیم.

۱-۲- تعریف بازی:

ارائه تعریف جامعی از بازی که مورد قبول همه صاحب نظران باشد، وجود ندارد. در هر تعریف با برجسته نمودن جنبه ای از بازی، دیدگاه خاصی عرضه شده است. در فرهنگ بزرگ وبستر، بازی به صورت‌های زیر تعریف شده است: الف) حرکت، جنبش وفعالیت به مثابه حرکت عضلات ب) آزادی یا محدودیتی برای حرکت یا جنبش ج) فعالیت یا تمرین برای سرگرمی، تفریح یا ورزش عوامل متعددی در بازی تأثیر می­ گذارد(احمدوند، ۱۳۸۱،ص۲۳). ساده ترین تعریفی که از بازی ارائه شده، عبارت است از: بازی ، کاری است که به قصد لذت و تفریح انجام شود و فایده ای دربرنداشته باشد (شجاعی، ۱۳۹۳، ص۱۵).ویلیام استرن در کتاب روان شناسی در دوره کودکی می‌گوید : بازی غریزه ای برای رشد و نمو استعدادها و یا تمرین مقدماتی برای اعمال آتی می‌باشد (سیامک مهجور، ۱۳۸۳،ص۲۰).

رسول آذر در کتاب “بازی های سنتی، بومی محلی ایران(آذربایجان)” (۱۳۸۹،ص۱۰) بازی را اینگونه تعریف می‌کند: بازی کودک فعالیتی است که در عالم بدون مسئولیت باشد و طبق تمایل فطری خود به فعالیت و حرکت می پردازد، بدون اینکه عمل سودمند را از عمل غیرسودمند تشخیص دهد و در حین بازی قیافه ی جدی به خود می‌گیرد. حواس خود را متمرکز می‌کند و توجه خاص نسبت به عمل خود دارد و از طریق بازی روح همکاری، دوستی، صمیمت، فرماندهی، انضباط و پرورش وجدان فردی در کودک شکل می‌گیرد و باعث رشد ماهیچه ها، حواس، عواطف، تفکر و استعدادهای وی می شود.

مقدم و ترکمان(۱۳۸۶، ص۱۸) در کتاب بازی های آموزشی، بازی را ‌به این صورت تعریف کرده‌اند: هرنوع ورزش و یا فعالیتی که توسط کودکان به منظور تفریح و تفنن انجام می‌گیرد، بازی نامیده می شود. برخلاف نظریات گذشتگان که بازی را تنها وسیله ای برای صرف انرژی مازاد بدن می‌دانستند، کودکان به هنگام بازی بخشی از نیروی فکری و بدنی خود را به کار می گیرند و بازی را بخشی از زندگی عادی خویش به حساب می آورند ولی نباید فراموش کرد که در این نوع فعالیت ها کودک به هیچ وجه خود را مجبور به انجام آن احساس نمی کند و از آن لذت می‌برد.

۲-۲- انواع بازی:

طبقه بندی های مختلفی از بازی های کودکان صورت گرفته است.که از مشهورترین آن ها یکی طبقه بندی پیاژه و دیگری مربوط به مری شرایدن می‌باشد. که در زیر به هرکدام اشاره می شود.

طبقه بندی پیاژه

الف: بازی های تمرینی: این بازی مخصوص دوره حسی – حرکتی است. نیازی به ‌هم‌بازی نیست. این نوع بازی در پایان دوره خرد سالی محبوبیت خود را از دست داده بازی های رقابت آمیز جایگزین آن ها می‌شوند. انواع بازی های تمرینی شامل خالی چرخیدن روان بنه ، تگرار یک روان بنه برای کسب لذت، بازی های حرکتی ، بازی های ساختمانی بی هدف و بازی های ساختمانی با هدف، دلیل بروز بازی های تمرینی وجود روان بنه ها بدون هدف سازش یافته است(منصور،۱۳۸۸، ص۲۷۵).

ب : بازی های رمزی(نمادین)