1. 1. اگر سهام‌داران شرکتی عادت به دریافت سود سهام داشته باشند مشکل است به یکباره سود سهام را متوقف نمود.

   

1. 1. افزایش تورم باعث می شود که سود فعلی از دریافت آتی ارزشمندتر باشد.

1. 1. عدم پرداخت سود ممکن است باعث تبلیغات تهاجمی رقبا علیه شرکت شود.

1. 1. برخی از مقررات قانون تجارت و مالیات های مستقیم شرکت ها را از انباشتن غیرضروری و بیش از حد سود تقسیم نشده منع می کند.

1. سهام‌داران از طریق دریافت سود یا حتی انتظار دریافت سود است که بازده سرمایه شان را به دست می آورند یا شانس این را پیدا می‌کنند که سهام خود را به قیمت بالاتری بفروشند.

سهام‌داران نیز سود تقسیم شده را بر منفعت سرمایه ترجیح می‌دهند. عوامل متعددی وجود دارد که سهام‌داران سود تقسیم شده را ترجیح می‌دهند که ۳ دلیل عمده آن در زیر بیان می شود:

1. 1. کاهش عدم اطمینان- قول دادن منفعت سرمایه در آینده یا توزیع سود در آینده دارای عدم اطمینان بیشتری از توزیع سود در زمان حال می‌باشد.

1. 1. سود تقسیمی نشان دهنده قدرت شرکت است- اعلام و پرداخت سود نقدی بیانگر اطلاعاتی است مبنی بر اینکه شرکت به طور معقولی قوی و با پشتوانه است. به عبارت دیگر سود سهام دارای محتوای اطلاعاتی است.

1. 1. نیاز برای درآمد جاری شان- تعدادی از سهام‌داران درآمد سرمایه گذاری خود را برای پرداخت هزینه های جاری خود نیاز دارند. این سرمایه گذاران شاید مایل به پرداخت سهام خود برای کسب سود نباشند. سود تقسیم شده نشان دهنده درآمد جاری برای اینگونه سرمایه گذاران است بدون اینکه تأثیری بر اصول سرمایه گذاری یا سرمایه شان داشته باشد.

۲-۵- اهمیت تقسیم سود

سود تقسیمی از دو جنبه حائز اهمیت است:

اول به دلیل خاصیت علامت دهی اش و دوم به دلیل مفاهیم نقدینگی و مالیاتی که برای سهام‌داران به همراه دارد. مرتون میلر و فرانکو مودیلیانی علی‌رغم آگاهی نسبت به هر دو جنبه بیشتر به بحث روی جنبه دوم آن پرداخته­اند.

(لینتر^[۴] ۱۹۵۶،۹۹) خاصیت علامت دهی سود تقسیمی را به وسیله ارتباط بین سود تقسیمی و درآمد تشریح کرد و به علاوه مشاهده نمود مدیرانی که اطلاعات خاصی درباره درآمد آتی شرکت دارند، تمایلی به قطع و کاهش سود تقسیمی ندارند. او ‌به این نتیجه رسید که تغییرات سود تقسیمی، اطلاعاتی را در خصوص درآمد آتی شرکت انتقال خواهد داد و اعتقاد به تغییرات غیر منتظره درآمدهای آتی، بر قیمت سهام تأثیر می­ گذارد. مدل لینتر در خصوص ارتباط بین سود تقسیمی و درآمد توسط (فاما و بابیاک^[۵]۱۹۶۸،۱۱۳۷) با بررسی داده ­های ایالات متحده مورد حمایت قرار گرفت. طرفداران نظریه علامت دهی معتقدند که بازار سهام عکس العمل مثبت نسبت به تقسیم سود یا افزایش آن و عکس العمل منفی نسبت به حذف و یا کاهش سود تقسیمی از خود نشان می‌دهد.

فرضیه علامت دهی پیش بین می‌کند که اگر سود (درآمد) افزایش یابد (رو به زوال گذارد) متعاقب آن سود تقسیمی نیز افزایش می­یابد (کاهش می‌یابد).

از طرف دیگر سود تقسیمی به دلیل مفاهیم نقدینگی و مالیاتی نیز موضوع قابل بحثی است. اثر مشتری به ما می‌گوید که به دلیل هزینه­ های مبادلاتی و مالیات، سیاست تقسیم سود شرکت ها می بایست به نحوی طراحی شود تا از یک طرف نیازهای نقدینگی سهام‌داران را برآورده سازو و از طرف دیگر هزینه­ ها را به حداقل ممکن برساند. بویژه، رفتارهای مالیاتی مختلف سود تقسیمی و سود سرمایه، بر بازده پیش از مالیات سهام‌داران تأثیر می­ گذارد (التون وگروبر۱۹۷۰،۶۸) (لیتزنبرگ^[۶]و راماسوامی۱۹۷۹،۱۷۰).

اینکه شرکت­ها چگونه سیاست تقسیم سودشان را تعیین می‌کنند، سال­ها به عنوان یکی از مهمترین مسائل اقتصاددانان مالی مطرح بوده است ( میلر و مودیلیانی^[۷] ۱۹۶۱، ۴۲۰). نشان دادند که تحت شرایط خاصی، پرداخت سود نقدی نمی بایست تأثیری بر قیمت سهام داشته باشد. میلر و مودیلیانی فرض کردند که سرمایه گذاری های شرکت ثابت است و صرف نظر از سیاست تقسیم سود شرکت، همه پروژه های دارای ارزش خالص تأمین مالی می­شوند و نتیجه این است که جریان نقدی آزاد آنی شرکت به سیاست تقسیم سود آتی شرکت ارتباطی ندارد، به طوری که سود تقسیمی، جریان نقدی آزاد باقیمانده شرکت است.

برخی از تحقیقاتی که در جهت توضیح سیاست تقسیم سود واقعی بسط داده ‌شده‌اند، قسمتی از فرضیات میلر و مودیلیانی را نادیده گرفته اند. به طور مثال، ( برنان^[۸] ۱۹۸۸،۱۰۴) فرض مالیات مساوی را در مدل خود نادیده گرفت، به طوری که در مدل برنان سود تقسیمی بالا، جریمه مالیاتی بالایی دارد. میلر و مودیلیانی پیشنهاد دادند که تغییرات سود تقسیمی می‌تواند تأثیر اطلاعاتی داشته باشد. مطالعات بعدی توسط (واتز^[۹] ۱۹۷۳) ‌به این نتیجه رسید که تقسیم سود نقدی، قیمت سهام را افزایش می‌دهد و قطع سود تقسیمی عموما منجر به کاهش قیمت سهام می شود. با افزایش تفکیک مالیات از کنترل، مدیران اغلب با نظارت کمتری روبرو هستند و در این راستا، تعهد به پرداخت سود تقسیمی بالا، فرصت طلبی مدیران را کمرنگ تر می‌کند و شرکت ها را مجبور به تعامل بیشتر با بازار سرمایه می‌کند.

پیام مهم مدل نابرابری اطلاعات اینکه پرداخت سود تقسیمی از دو جنبه حائز اهمیت است: اول اینکه وسیله ای برای کاهش هزینه های نمایندگی است و از طرف دیگر علامتی در خصوص انتظارات مدیران از وضعیت سودآوری آتی مؤسسه است. هر دو جنبه در مطالعات لینتر قابل مشاهده است که معتقد است سیاست تقسیم سود واقعی شرکت ها متمایل به یک فرایند تعدیل جزئی و مستمر است.

۲-۶- روش­های پرداخت سود سهام

اصطلاح سود تقسیمی معمولا به پرداخت نقدی درآمدها اشاره دارد. اگر پرداخت از منابعی به غیر از سود انباشته و سود فعلی صورت گیرد اصطلاح توزیع^[۱۰] بجای سود تقسیمی به کار می رود. با وجود این، قابل قبول این است که به توزیع از محل سود، سود تقسیم می­گویند و به توزیع از محل سرمایه شرکت سود تقسیمی سرمایه­ای گویند.

تصمیم ­گیری ‌در مورد سود تقسیمی به عهده هیئت مدیره شرکت است و مجمع عمومی می ­تواند آن را پذیرفته یا رد نماید. بعضی از شرکت­ها برای توزیع سود از قاعده خاصی استفاده می نمایند و بعضی دیگر از تمامی امکانات خود برای توسعه شرکت بهره گرفته و سود پرداخت نمی کنند. هنگامی که سود تقسیمی اعلام شده است تبدیل به بدهی شرکت می شود و نمی تواند به آسانی لغو شود. بعضی مواقع بعد از اینکه سود تقسیمی اعلام شد در زمان خاصی بین سهام‌داران توزیع می شود. معمولاً مقدار سود تقسیمی بر حسب ریال هر سهم (DPS) بیان می شود.آن همچنین به صورت درصدی از قیمت بازار سهم (بازده سود تقسیمی) یا به صورت درصدی از درآمد حاصل یا سود هر سهم نیز بیان می شود.

۲-۶-۱ سود تقسیمی نقدی

عمده ترین نوع توزیع۸ سود سهام، به صورت نقدی می‌باشد که ممکن است در هر زمانی انجام گیرد، ولی معمولا در پایان یک دوره ۳ ماهه پایان سال مالی انجام می پذیرد. مجمع قبل از اتخاذ تصمیم ‌در مورد توزیع سود نقدی دو مسأله را مد نظر قرار می‌دهد: سود کسب شده و وجوه نقدی موجود. مقدار سود کسب شده موجود وجوه نقد را در شرکت تضمین نمی کند. شرکت ممکن است مطالبات داشته باشد یا طی دوره وجوه نقد را تبدیل به سایر دارایی ها کرده باشد و یا حتی از محل این دارایی ها، بدهی های خود را پرداخت نموده باشد.