در روش علمی، باید تعریف مسئله و ساختار مفهومی، پیش از ایجاد فرضیه یا انجام آزمونهای تجربی، به وجود آمده باشد. ساختار نظری باید سازهای در راستای شناسایی متغیرهای مستقل و وابسته و گزینه ارتباط بین این متغیرها را پیشنهاد کنند. این تحقیق تلاش می کند عوامل موثر بر فرار مالیاتی را به عنوان متغیر مستقل ثبت معاملات در دفاتر ،افشاء به موقع ، قوانین و مقررات متنوع مالیاتی، اجرا و عدم اجرای نظارت مالیاتی ،توافقات خود اظهاری ، بخشودگی جرایم مالیاتی اندازه گیری می شود که متشکل از۹۰ آیتم سوال که طی شش فرضیه مورد بررسی قرار می گیرد. این لیست گسترده بر مبنای تحقیقات موجود و تمهیدات حسابداری تعیین می شود. برای هر آیتم افشاء شده از سوی شرکت در گزارش سالانه، امتیاز طی پنج بخش تعیین میگردد و این امتیاز از یک تا پنج مد نظر قرار میگیرد. امتیاز برای تمامی سالها محاسبه می شود و برای این منظور تمامی، آیتمهای اطلاعاتی افشاء شده با هم جمع میگردند. تخصیص امتیازها قطع نظر از پیوستار اطلاعات مرتبط با ویژگیهای خاص صورت میگیرد.
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
به عنوان معیار سنجش میزان افشای اسناد مالی دارای دو محدودیت مهم میباشد. در این مطالعه، سوگیری بالقوهای بوجود می آید زیرا بسیاری از شرکتهای افشاء کننده به صورت فعالانه از یک سند مالی خاص استفاده نمیکنند یا آرایش مالی خاصی را به کار نمیبرند از اینرو قابلیت کاربردی این اطلاعات مشکل ساز میگردد. اما اگرچه بعضی از شرکتها از اسناد مالی خاصی استفاده نمیکنند اما آنها دلایل عدم کاربرد این اسناد را افشاء نموده و از اینرو اطلاعات مرتبط با آرایش یا اسناد مالی خاص را عرضه میدارند.
۶-۳- جامعه آماری
انجام هر تحقیق علمی مستلزم صرف هزینه و زمان می باشد به همن دلیل امکان بررسی همه جمعیت و یا جامعه آماری نمی باشد . لذا هر محققی با توجه به چنین واقعیتی درصدد بر می آید از طریق نمونه گیری ، اطلاعات احتمالی را با بهره گرفتن از تحلیل داده های بدست آمده پیرامون نمونه بدست آورند، و در نهایت از طریق تعمیم ، این اطلاعات را به جامعه مورد نظر منتسب نمایند(خاکی، ۱۳۸۴، ۵۶). هدف اصلی تحقیق، کشف اصولی است که در همه موارد صادق باشد، اما مطالعه تمامی جامعه به گونه ای که به یک قاعده کلی بیانجامد اگر محال نباشد، دست کم عملی نیست. برخی از جامعه ها به اندازه ای بزرگ هستند که نمی توان مشخصات آن ها را اندازه گرفت، زیرا قبل از اینکه اندازه گیری پایان پذیرد، جامعه تغییر خواهد یافت. بنابراین باید از جامعه آماری انتخاب شده، کل یا نمونه ای را به صورت علمی یا تصادفی برگزید و سپس داده های مربوط به این نمونه را استخراج کرد و در نهایت نتایج داده های تحلیل شده را به کل جامعه آماری تعمیم داد. هدف همه نمونه برداری ها در پژوهش های علمی تهیه بیانیه های دقیق و با معنی درباره یک گروه بر پایه مطالعه زیرمجموعه ای از آن گروه است (خاکی، ۱۳۸۷، ۲۷۱). نمونه، گروهی از اعضای یک جامعه تعریف شده است که اطلاعات مورد نیاز پژوهشی به کمک آن حاصل می شود. جامعه مجموعه اعضای حقیقی یا فرضی است که نتایج پژوهش به آن انتقال داده می شود (دلاور، ۱۳۸۵، ۸۹). نمونه گیری فرایندی است که طی آن تعدادی از واحدها به گونه ای برگزیده می شوند که معرف جامعه بزرگتری که از آن انتخاب شده اند، باشند (خاکی، ۱۳۸۷، ۲۷۲).
برای تعیین حجم نمونه با توجه به دردسترس نبودن تعداد دقیق جامعه آماری(N)، ازفرمول کوکران حجم جامعه آماری با خطای حدی ۵% ، به دست می اید.
Z=1.64
p=0.5
q=0.5
e=0.15
(۱٫۶۴^۲)*۰٫۵*۰٫۵/(۰٫۱۵^۲)=۲۹٫۸۸~۳۰
نمونه آماری تحقیق که از طریق پرسشنامه از ۳۰نفر (که شامل ۷نفر زن و ۲۳ نفر مرد , که ۹ نفر ازجامعه آماری فوق لیسانس بوده و ۲۱ نفر دارای تحصیلات در سطح لیسانس می باشند)دارای تخصص مالیاتی و مالی پرس و جو می شود و دوره زمانی انجام تحقیق از سال ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۲(دوره اجرای سیاست فرار مالیاتی در نظام مالیاتی الکترونیکی) می باشد .
۷-۳- روایی و پایایی ابزار سنجش
پیش از اطمینان نهایی به ابزار اندازهگیری و بکارگیری آنها در مرحله اصلی جمع آوری دادهها، ضرورت دارد که پژوهشگر از طریق علمی، اطمینان نسبی لازم را نسبت به روا بودن بکارگیری ابزار مورد نظر معتبر بودن آن پیدا کند.
۱-۷-۳- روایی
مقصود از روایی این است که مقیاس و محتوای ابزار یا سؤالات مندرج در ابزار گردآوری اطلاعات دقیقاً متغیرها و موضوع مورد مطالعه را بسنجد ؛ یعنی اینکه هم دادههای گردآوری شده از طریق ابزار مازاد بر نیاز تحقیق نباشد و هم اینکه بخشی از دادههای مورد نیاز در رابطه با سنجش متغیرها در محتوای ابزار حذف نشده باشد یا به عبارت دیگر، عین واقعیت را به خوبی نشان دهد. (حافظ نیا، ۱۳۸۹، ص ۱۸۲)
در این تحقیق برای سنجش روایی پرسشنامه از روایی محتوا استفاده شده است، ” روایی محتوا ” به این مطلب اشاره میکند که نمونه سؤالهای مورد استفاده در یک آزمون تا چه حد معرف کل جامع سؤالهای ممکن است، که میتوان از محتوا یا موضوع مورد نظر تهیه کرد. هرچه آزمون از این لحاظ بهتر باشد، دارای روایی بیشتری است. (دانایی فرد، الوانی، عادل آذر، ۱۳۸۹، ص ۲۴۶)
برای اطمینان از اینکه پرسشنامه این پژوهش از روایی بالایی برخوردار است، پرسشنامه اولیه طراحی شده و در اختیار اساتید راهنما و مشاور قرار گرفت و پس از توزیع محدود در نمونه مورد مطالعه و رفع نواقص و انجام اصلاحات لازم با تبادل نظر و تائید استاد راهنما پرسشنامه نهایی تدوین شد.
۲-۷-۳- پایایی
پایایی یک وسیله اندازهگیری است که بطور عمده به دقت نتایج حاصل از آزمون اشاره میکند. به عبارت واضحتر، پایایی به دقت، اعتماد پذیری، ثبات یا تکرار پذیری نتایج آزمون میپردازد. پایایی و اعتبار یک وسیله اندازهگیری به دقت آن اشاره میکند. رابطه بین روایی و پایایی از این قرار است که یک آزمون باید پایا باشد تا بتواند روا باشد. اگر آزمودنی در هر بار اجرا بر روی تعدادی افراد نتایج مختلفی بدست بدهد آن آزمون پایا نخواهد بود و در واقع هیچ چیز را بدرستی اندازه نخواهد گرفت. پایایی شرط روایی است، اما روایی، برای پایایی ضروری نیست (سیف، ۱۳۸۰، ص ۴۰۸)
برای پایایی پرسشنامه تحقیق حاضر از روش آلفای کرانباخ استفاده شده است آلفای کرانباخ یک ضریب اعتبار است که میزان همبستگی یک مجموعه را با هم منعکس میکند، آلفای کرانباخ بر حسب میانگین همبستگی داخلی میان پرسشهایی که یک مفهوم را میسنجد محاسبه میشود.
هر قدر آلفای کرانباخ به عدد یک نزدیک باشد سؤالات پایدارترند و اعتبار سازگاری درونی بیشتر است (سکاران، ۱۳۸۱، ص ۳۸۱)
ra: تعداد پایایی کل آزمون
: تعداد بخشهای آزمون
: واریانس نمرات هربخش آزمون
:واریانس نمرات کل آزمون (سیف، ۱۳۸۰، ص ۴۱۶)
۸-۳ مدل تحلیلی تحقیق:
سوال اصلی تحقیق بر این قراراست که آیا ارتباط معناداری بین فرار مالیاتی در نظام مالیات الکترونیکی شرکتها وجود دارد؟
یک مدل ساده برای مطلوبیت مورد انتظار را به صورت رابطه ذیل در نظر می گیرد (سیدزارع، ۱۳۸۰، ص ۳۷):
در این مدل:
Y = درآمد فرد که همانند نرخ مالیات به عنوان داده محسوب می شود.
P = احتمال یافتن فرد فراری از مالیات
= نرخ مالیات با احتساب جریمه (در صورت عدم تنظیم فرم مالیاتی)
X = درآمد اعلام شده از سوی فرد
BX = درآمد فرد در صورت لو نرفتن
= درآمد فرد در صورت لو رفتن
U(y) = میزان مطلوبیت که تابعی از درآمد فرض شده است.
نتیجه ساده این مدل عبارت از این است که اگر باشد، درآمدها کمتر از واقعیت اعلام خواهد شد. یعنی اگر جریمه مورد انتظار () کمتر از مالیات (B) باشد، فرار از مالیات صورت خواهد گرفت.
با در نظر گرفتن اینکه برای بدست آوردی شاخص متغیر وابسته فرار مالیاتی از مجموع متغیرهای مستقل(ثبت معاملات در دفاتر ،افشاء به موقع،قوانین و مقررات مختلف و متنوع ،اجرا و عدم اجرا نظارت مالیاتی،توافقات خود اظهاری و بخشودگی جرایم مالیاتی که از طرق نتایج پرسشنامه ای بدست می آید استفاده می شود).
۹-۳ طبقه بندی متغیرهای تحقیق:
الف)متغیر وابسته، متغیری است که هدف محقق تشریح یا پیش بینی تغییرپذیری در آن است ، به عبارت دیگر، آن یک متغیر اصلی است که به صورت مسئله حیاتی برای تحقیق مورد بررسی قرار میگیرد. با تجزیه و تحلیل متغیر وابسته و شناسایی عوامل موثر برآن، می توان پاسخ ها و راه حلهایی را برای مسئله شناخت. محقق به تعیین مقدار و اندازه گیری این متغیر و متغیرهای دیگری که بر این متغیر تاثیر می گذارند علاقمند است(خاکی،۱۳۸۶، ۷۵).
در مدل تحقیق متغیر وابسته که شاخص فرارمالیاتی در نظر گرفته شده است.
ب)متغیر مستقل، شرایط یا خصایصی هستند که محقق در عمل آنها را برای اثبات ارتباطشان با پدیده مورد مشاهده دستکاری می کند(همان منبع، ۷۶)۲.
Β ۱ = ضرایب ثبت معاملات در دفاتر
Β ۲ = ضرایب افشاء به موقع اطلاعات
Β ۳ = ضرایب قوانین و مقررات مختلف و متنوع
Β ۴ = ضرایب اجرا و عدم اجرا نظارت مالیاتی
Β ۵ = ضرایب توافقات خود اظهاری
Β ۶ = ضرایب بخشودگی جرایم مالیاتی
ج) متغیرهای کنترل، در یک تحقیق اثر تمام متغیرها را بر یکدیگر نمی توان به طور همزمان مورد مطالعه قرار داد بنابراین محقق اثر برخی از متغیرها را کنترل نموده و یا آنها را خنثی می کند، این نوع متغیرها، متغیر کنترل نامیده می شود(همان منبع، ۸۰).