مرحلۀ گردآوری اطلاعات آغاز فرآیندی است که محقق یافتههای میدانی و کتابخانهای را گردآوری می کند. روشهای گردآوری اطلاعات را به طور کلی به دو طبقه میتوان تقسیم نمود: روشهای کتابخانهای و روشهای میدانی (حافظ نیا، ۱۳۸۷، ۱۶۳). از سوی دیگر با توجه به اینکه ابزارهای گوناگونی مانند مشاهده، مصاحبه، پرسشنامه و مدارک و اسناد برای بدست آوردن داده ها موجود میباشند، هر پژوهشگر باید با توجه به ماهیت مسئله، یک یا چند ابزار را طراحی کند و پس از کسب شرایط لازم در مورد اعتبار این ابزارها، از آنها در جهت جمع آوری داده ها بهره گیرد (خاکی، ۱۳۸۴، ۱۵۹).
( اینجا فقط تکه ای از متن پایان نامه درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
یکی از روشها و ابزار جمع آوری اطلاعات پرسشنامه است. در واقع پرسشنامه یکی از ابزارهای رایج تحقیق و روشی مستقیم برای جمعآوری داده های تحقیق است (سرمد و همکاران، ۱۳۸۵، ۱۴۱). از سوی دیگر مصاحبه نیز یکی از ابزارهای جمع آوری داده ها محسوب می شود. این ابزار گردآوری داده ها، امکان برقراری تماس مستقیم با مصاحبه شونده را فراهم میآورد. لازم به ذکر است که مصاحبه ابزاری است که امکان بررسی موضوعهای پیچیده، پیگیری پاسخها یا پیدا کردن علل آن و اطمینان یافتن از درک سوال از سوی آزمودنی را فراهم میسازد (سرمد و همکاران، ۱۳۸۵، ۱۴۹). در نتیجه، در پژوهش حاضر داده ها و اطلاعات از طریق روشهای کتابخانهای، پرسشنامه و مصاحبه جمع آوری گردیده است. در این تحقیق برای کسب اطلاعات نظری و ادبیات موضوع از منابع کتابخانهای -شامل کتابها، پایان نامه ها و مقالات علمی- جهت بررسی معیارهای مطرح در زمینۀ امنیت تجارت الکترونیک و روشهای مطرح جهت ارزیابی آن استفاده گردیده است. همچنین از آنجایی که یکی از روشهای رایج در گردآوری اطلاعات در پژوهشهای پیمایشی استفاده از پرسشنامه میباشد و با توجه به میزان دقت لازم در گردآوری اطلاعات، طول مدت پژوهش و سایر هزینهها، در این پژوهش جهت گردآوری داده های مورد نیاز از پرسشنامه استفاده گردیده است. در مجموع چهار پرسشنامه تهیه گردیده که هریک از آنها اهداف زیر را دنبال می کنند.
پرسشنامۀ شماره یک
این پرسشنامه، به منظور تأیید ساختار ارائه شده و برای انجام مصاحبه در زمینۀ معیارهای ارزیابی سطح امنیت در تجارت الکترونیک تهیه و در بین پنج تن از اساتید فعال در حوزۀ امنیت و تجارت الکترونیک توزیع گردید و از این طریق ساختار ارائه شده تأیید و اصلاحات لازم برای آن صورت گرفته است.
پرسشنامۀ شماره دو و سه
این دو پرسشنامه، به منظور تعیین وزن معیارهای مطرح شده در حوزۀ امنیت تجارت الکترونیک تهیه شده اند، یکی از پرسشنامه ها بر اساس طیف نهتایی ساعتی تهیه گردیده که در آن هدف مقایسۀ دو به دو معیارها و تعیین ارجحیت آنها بوده است. در پرسشنامۀ دیگر که به صورت باز طراحی شده است تنها از فرد خواسته شده که وزن هریک از متغیرهای هم گروه را نسبت به یکدیگر تعیین نماید.
پرسشنامۀ شماره چهار
این پرسشنامه به منظور انجام مصاحبه تهیه شده و طراحی آن براساس نیاز محاسباتی و ادبیات موضوع صورت گرفته است. هدف در این پرسشنامه تعیین سطح امنیت معیارهای مطرح در حوزۀ امنیت تجارت الکترونیک بوده و لذا با توجه به هدف مورد نظر سطح امنیت هر معیار در یک طیف ده امتیازی درجهبندی شده و سپس تعیین گردیده است.
۳-۳) روایی و پایایی ابزار سنجش
برای آنکه بتوان به نتایج اندازه گیری اطمینان نمود و به عبارت ساده ادعا کرد که داده های حاصل از اندازه گیری قابل اعتماد هستند، اندازه گیری باید دارای دو خصوصیت روایی و پایایی، باشد. در واقع یک ابزار سنجش باید از روایی و پایایی لازم برخوردار باشد تا محقق بتواند داده های متناسب با تحقیق را گردآوری نموده و از طریق این داده ها و تجزیه و تحلیل آنها، فرضیه های مورد نظر را بیازماید و به سوال تحقیق پاسخ دهد (حافظ نیا، ۱۳۸۷، ۱۵۵-۱۵۴).
۳-۳-۱) روایی پرسشنامه
این مفهوم به این سوال پاسخ میدهد که ابزار اندازه گیری خصیصۀ مورد نظر را تا چه حد میسنجد. بدون آگاهی از اعتبار ابزار اندازه گیری، نمی توان به دقت داده های حاصل از آن اطمینان داشت (سرمد و همکاران، ۱۳۸۵، ۱۷۰). باید در نظر داشت که برای بررسی روایی، روشهای مختلفی وجود دارد که یکی از آنها روایی محتوا است و سنجش آن از طریق تأیید داوران صورت میگیرد. روایی محتوای یک آزمون معمولاً توسط افراد متخصص در موضوع مورد مطالعه تعیین می شود، از این رو اعتبار محتوا به قضاوت داوران بستگی دارد (سرمد و همکاران، ۱۳۷۶، به نقل از حیدری چتروده، ۱۳۸۹، ۵۶). باتوجه به اینکه در پژوهش حاضر پرسشنامه از نوعی اعتبار منطقی و محتوایی برخوردار است که به روش به کار رفته مربوط می شود و از آنجایی که در روش مقایسههای زوجی تمامی عوامل با هم سنجیده می شود و این عمل خود تمامی احتمالات مرتبط با در نظر گرفته نشدن یک معیار یا یک سوال را از بین میبرد، علاوه بر این در سایر پرسشنامه ها نیز تمامی معیارها مورد بررسی و ارزیابی قرار گرفتند، بنابراین احتمال در نظر گرفته نشدن معیارها در آنها نیز
مردود میباشد و در نهایت روایی صوری و محتوایی پرسشنامه ها براساس نظر اساتید مشاور و راهنما و همچنین اعضا تیم تصمیم تأیید شده است، لذا میتوان گفت که ابزار جمع آوری اطلاعات در این پژوهش دارای اعتبار صوری و محتوایی میباشد.
۳-۳-۲) پایایی پرسشنامه
پایایی یک ابزار معطوف به دقت ابزار در سنجش متغیرهاست. هرچقدر یک ابزار بتواند متغیرهای مورد بررسی را دقیقتر بسنجد میگوییم پایایی آن بیشتر است (حیدری چتروده، ۱۳۸۹، ۱۰۵). با توجه به نوع پرسشنامه های تهیه شده، میتوان گفت که آنها تمامی معیارها و گزینه ها را مورد سنجش قرار می دهند و به عبارتی حداکثر سوالات ممکن با ساختاری مطلوب از مخاطب پرسیده می شود و چون تمامی معیارها مورد بررسی قرار گرفته و همچنین طراح قادر به جهتگیری خاصی در طراحی پرسشنامه نمی باشد و علاوه بر این به منظور تعیین سطح امنیت معیارها از روش مصاحبه استفاده شده و سپس با بهره گرفتن از روشهای فازی و دمپستر_شیفر سطح کلی امنیت تعیین گردیده و خروجیهای بدست آمده به لحاظ منطقی درست بوده است، لذا پایایی ابزار اندازه گیری در این پژوهش از روشهای کمی بهره نگرفته و اعتبار ارزیابی ارزیابان، به عنوان ملاکی جهت پایایی ابزار اندازه گیری محسوب خواهد شد. اما در پرسشنامۀ مربوط به مقایسههای زوجی که براساس مقیاس ساعتی میباشد، به منظور بررسی پایایی پرسشنامه از نرخ سازگاری استفاده شده است. ازاین رو در ابتدا از شاخص سازگاری CI، برای اندازه گیری ناسازگاری موجود در ماتریس مقایسههای زوجی در زمانی که از AHP گروهی برای ترکیب ماتریسها استفاده میکنیم، استفاده می شود که به صورت زیر تعیین میگردد:
سپس نرخ سازگاری یا CR، از طریق محاسبه می شود. اگر نتیجۀ CR کمتر از ۰.۱ باشد، سازگاری ماتریس M، قابل قبول است. بنابراین در پژوهش حاضر، به منظور تعیین پایایی ماتریسهای حاصل از مقایسههای زوجی، نرخ سازگاری برای هر ماتریس محاسبه گردید و مقادیر مربوط به آن قابل قبول بوده است.
۳-۴) مراحل انجام تحقیق و تجزیه و تحلیل داده ها
این تحقیق، با توجه به مدل تحقیق که در شکل (۳-۱) آمده است، دارای پنج مرحله میباشد که توضیح این مراحل از منظر روششناسی تحقیق، را مورد بررسی قرار میدهیم.
-
- تعیین سطح کلی امنیت در تجارت الکترونیک برای هریک از شرکتهای بازرگانی مورد مطالعه در شهر مشهد
-
- تعیین معیارهای مطرح
-
- تأیید ساختار توسط خبرگان
ادغام متغیرهای هم سطح
-
- تعیین میزان وزن هریک از معیارها
محاسبۀ آنتروپی شانون
وارد کردن مقادیر در توابع فازی
محاسبۀ ماتریس نهایی
-
- انجام مصاحبه به منظور تعیین سطح امنیت معیارها
توزیع پرسشنامه
شکل ۳-۱ فرایند انجام پژوهش
۳-۴-۱) مرحلۀ اول
در این مرحله از تحقیق، معیارها و زیرمعیارهای مطرح در زمینۀ امنیت تجارت الکترونیک، از طریق مطالعات کتابخانهای، بررسی ادبیات موضوع و تحقیقات صورت گرفته در این زمینه، شناسایی شدند و در ساختاری مناسب قرار گرفتند. در این ساختار چهار معیار اصلی به عنوان عناصر چرخۀ عمر در نظر گرفته شده و زیر معیارها در رابطه با این چهار معیار اصلی تعیین گردیده است.
۳-۴-۲)مرحلۀ دوم
در این بخش، معیارها و زیرمعیارهای بدست آمده از مرحلۀ اول مورد بررسی پنج تن از خبرگان دانشگاهی قرار گرفته و چنانچه هریک از بخشها نیازمند اصلاح و یا افزودن متغیر بودند، ویرایشهای لازم در این رابطه صورت گرفته و ساختار نهایی تعیین گردید. لازم به ذکر است که باتوجه به جامعیت معیارها و زیرمعیارهای ارائه شده، خروجی بدست آمده در این مرحله با مرحلۀ قبل تفاوت چندانی نداشته و تنها پنج زیر معیار اضافه شده است.
۳-۴-۳) مرحلۀ سوم
در این مرحله هدف، تعیین وزن از طریق روش آنتروپی شانون میباشد، لذا به منظور دست یافتن به آن در ابتدا پرسشنامه های دو و سه در اختیار سه تن از خبرگان امنیت قرار گرفته و سپس ماتریس مقایسههای زوجی برای هریک از پرسشنامه های مربوطه با نرم ساعتی تشکیل گردید و سپس با توجه به داشتن بیش از یک ماتریس، برای بدست آوردن ماتریس نهایی لازم است که از میانگین هندسی برای عناصر ماتریس ، استفاده نماییم که برای دست یافتن به این منظور به صورت زیر عمل میکنیم:
رابطه ۳-۱:
پس از بدست آوردن ماتریسهای ادغام شده، نرخ سازگاری محاسبه می شود که از این طریق پایایی ماتریسهای بدست آمده تأیید شده و به عنوان ورودی آنتروپی شانون مورد استفاده قرار گرفته است. از پرسشنامۀ دیگر در مراحل پایانی محاسبۀ آنتروپی برای بدست آوردن وزنهای تعدیل شده استفاده نمودیم و در پایان وزن نهایی هر متغیر با بهره گرفتن از آنتروپی شانون تعیین میگردد. برای تعیین وزن متغیرها لازم است مراحل زیر را طی نماییم:
باید در نظر داشت که آنتروپی در نظریۀ اطلاعات، یک معیار عدماطمینان است که با توزیع احتمال مشخص نشان داده می شود، در نتیجه اندازه گیری این عدم اطمینان ( ) توسط شانون، به صورت زیر بیان شده است:
: رابطه۳-۲
K مقداری ثابت است و به منظور این که بین صفر و یک باشد، اعمال می شود. از توزیع احتمال بر اساس مکانیزم آماری، محاسبه شده و مقدار آن در صورت تساوی با یکدیگر یعنی ( )، ماکزیمم مقدار ممکن خواهد بود که بدین صورت محاسبه می شود:
رابطه۳-۳:
K به عنوان مقدار ثابت، به صورت زیر محاسبه می شود:
رابطه ۳-۴: