ابزار گردآوری دادهها
ابزار اصلی برای کسب دادههای تحقیق حاضر پرسشنامه بوده است.
( اینجا فقط تکه ای از متن درج شده است. برای خرید متن کامل فایل پایان نامه با فرمت ورد می توانید به سایت feko.ir مراجعه نمایید و کلمه کلیدی مورد نظرتان را جستجو نمایید. )
الف) پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی
پرسشنامه توانمندسازی روانشناختی استاندارد اسپریتزر است که در ۱۲ گویه و ۴بعد به سنجش سطح توانمندسازی روانشناختی کارکنان می پردازد و احساس و ادراک کارکنان را نسبت به خود، در رابطه با شغلی که انجام می دهند مورد کاوش قرار میدهد. این پرسشنامه دارای مقیاس ۷ درجه، ۱ کاملا موافق و ۷ مخالف کامل با هر گزینه را نشان میدهد. امیدی، زارع و صفری(۱۳۸۹)، ضریب پایای این پرسشنامه را ۷۸/۰برآورد کردند. خالوندی(۱۳۸۵)پایایی آن را با بهره گرفتن از ضریب آلفای کرونباخ ۹۰/۰ذکر کرد. افشارفر(۱۳۸۶)، ضریب پایایی این پرسشنامه را ۸۷/۰، همچنین حسینی(۱۳۹۰)، ضریب پایایی آین آزمون را ۸۹۸/۰بیان کردند. واکاراکیات[۱۱۲] ضریب پایایی این پرسشنامه را براساس آلفای کرونباخ برای مولفه معناداری بین۷۳/۰تا ۸۵/۰ ، یرای مولفه شایستگی بین ۷۹/۰ تا ۸۱/۰، برای مولفه خودتصمیمگیری ۸۲/۰، برای مولفه تاثیر۸۸/۰ و همچنین پایایی کلی پرسشنامه را ۹۰/۰گزارش می کند(Vacharakiat, 2008). برای اطمینان بیشتر از سطح پایایی مطوب در این پژوهش، این پرسشنامه بر روی نمونه۳۰ نفری مورد اجرای مقدماتی قرار گرفت و آلفای کرونباخ برای هریک از مولفهها به شرح معناداری۷۹/۰، شایستگی۸۱/۰، خودتصمیمگیری۸۶/۰، اثرگذاری۷۲/۰و توانمندسازی روانشناختی۹۲/۰ دست آمد، که مبین سطح پایایی مطلوب این پرسشنامه میباشد.
در زیر ۴ بعد توانمندسازی روانشناختی به همراه یک گویه به عنوان مثال ذکر شده است:
معناداری(۳سوال)- میزان معنادار بودن فعالیتهای شغلی از نظر خودتان چقدر است؟
شایستگی(۳سوال)- تا چه میزان به توانایی خود برای انجام کارتان اطمینان دارید؟
خودتصمیمگیری(۳سوال)- تا چه میزان میتوانید در چگونگی انجام کار خود تصمیم گیری کنید؟
اثرگذاری(۳سوال)- میزان کنترل شما بر آنچه در بخش شما روی میدهد چقدر است؟
ب) پرسشنامه بهرهوری منابع انسانی
ابعاد و مولفههای پرسشنامه بهرهوری گرفته شده از نظریه هرسی و گلداسمیت و مشتمل بر ۵۲ سوال و ۷بعد(توان، شناختشغل، حمایت سازمانی، انگیزش، بازخورد عملکرد، سازگاری محیطی و اعتبار)میباشد. پرسشنامه استاندارد هرسی و گلداسمیت در تحقیقات مختلفی مورد استفاده قرار گرفته و روایی و پایایی آن نیز به تایید رسیده است. براین اساس پاسخ به صورت ۵ گزینهای است که طیف آن از بسیار کم تا بسیار زیاد میباشد که بسیار کم امتیاز ۱ و بسیار زیاد امتیاز ۵ را به خود اختصاص میدهد. برای اطمینان بیشتر از سطح پایایی مطلوب در این پژوهش، این پرسشنامه نیز بر روی نمونه ۳۰ نفری مورد اجرای مقدماتی قرار گرفت و آلفای کرونباخ برای این پرسشنامه ۹۳/۰برآورد شد. آیتی(۱۳۸۹) عدد۸۲/۰را ذکر کرده است. همچنین محمدی(۱۳۹۰) ضریب آن را ۸۷/۰بیان نمود.
در ادامه ۷ مولفه پرسشنامه بهرهوری منابع انسانی به همراه یک گویه به عنوان مثال ذکر شده است:
توان(۸سوال)- شغل فعلیتان تا چه اندازه با تجربه کاری شما مرتبط است؟
شناختشغل(۷سوال)- تا چه اندازه با اهداف سازمان آشنا هستید؟
حمایت سازمانی(۸سوال)- تا چه اندازه از حمایت سازمان در به ثمر رسیدن خدمات برخوردار هستید؟
انگیزش(۹سوال)- میزان تمایل و انگیزه شما نسبت به انجام وظایف محوله چقدر است؟
بازخوردعملکرد(۱۰سوال)- تا چه اندازه به موقع در جریان نتایج مثبت و منفی کارتان فرار میگیرید؟
سازگاری محیطی(۴سوال) تا چه اندازه رقابت با سازمانهای دیگر بر عملکرد کارکنان موثر است؟
اعتبار(۶سوال)- ایا تصمیمات مدیران شما منطبق با قوانین و مقررات است؟
همچنین به منظور سنجش روایی سوالات پرسشنامه ها، علیرغم آنکه پرسشنامه های مورد استفاده در این تحقیق توسط محققان و نظریهپردازان شهیری تدوین گردیده و همچنین در بسیاری از تحقیقات بکار گرفته شده است، اعتبار محتوای این پرسشنامه ها دوباره توسط اساتید، صاحبنظران دانشگاهی و همچنین صاحبنظران سازمانی مرکز کل آموزش بانک ملی مشهد مورد تایید قرار گرفته است و از اعتبار لازم برخوردار است.
روش تحلیل دادهها:
برای تجزیه و تحلیل داده ها علاوه بر استفاده از آمار توصیفی(به منظور تفسیر نتایج داده و اطلاعات گردآوری شده و محاسبه جداول و درصدهای فراوانی و همچنین میانگین به تفکیک متغیرهای جمعیت شناختی)، از روش های آمار استنباطی به منظور تجزیه و تحلیل و آزمون فرضیه ها و تعمیم نتایج به دست آمده استفاده شد از آزمون همبستگی پیرسون برای بررسی رابطه بین توانمندسازی روانشناختی و بهرهوری منابع انسانی و از رگرسیون برای پیش بینی تغییرات متغیر ملاک یعنی بهرهوری منابع انسانی با توجه به تغییرات متغیر پیشبین(توانمندسازی روانشناختی) استفاده شد همچنین از آزمون t برای گروه های مستقل و از آزمون آلفای کرونباخ برای سنجش قابلیت اعتماد(پایایی) استفاده شد این آزمون که حاصل آن یک ضریب به نام آلفای کرونباخ میباشد، برای آزمون پایایی پرسشنامههایی که به صورت لیکرت و چندگزینهای است به کار میرود. از آزمون تک نمونه ای کولموگروف اسمیرنوف برای آزمون نرمال بودن داده ها به منظور تعیین نوع روش آماری(پارامتری، غیرپارامتری) استفاده شد.
فصل چهارم
تجزیه و تحلیل داده ها
۴-۱ مقدمه
در این فصل با تجزیه و تحلیل دادههای گردآوری شده از طریق پرسشنامه، به آزمون فرضیات میپردازیم که دارای اهمیت ویژهای در نتیجهگیری از پژوهش است. ابزار مورد استفاده برای تحلیل دادهها، پرسشنامه میباشد و از تکنیکهای آماری مورد استفاده در این تحقیق آزمون همبستگی پیرسون و تحلیل رگرسیون خطی چندگانه میباشندکه نتایج حاصله از این آزمونها در این فصل مورد بررسی واقع شده است، ضمناً از آمار توصیفی شامل جداول توزیع فراوانی و نمودارهای مختلف، جهت بررسی متغیرهای جمعیتشناختی نمونه آماری استفاده شده است.
۴-۲ تحلیل توصیفی از یافتههای نحقیق
در هر پژوهشی آمار توصیفی و بررسی متغیرهای جمعیتشناختی یکی از بخشهای مهم آن فرایند محسوب میشود که در جای خود از اهمیت قابل ملاحظهای برخوردار است، لذا تحلیل این بخش از دادهها نیز در فرایند تحقیق و پژوهش مفید و موثر خواهد بود.
جدول(۴-۱) وضعیت جمعیتشناختی نمونه
مطابق با جدول یافتههای آماری به دست آمده از آمار جمعیتشناختی پاسخ دهندگان، ۹/۹% (۱۱نفر) از نمونه آماری را زنان و ۱/۹۰ % (۱۰۰نفر) را نیز مردان به خود اختصاص داده اند. ۲/۷% (۸ نفر) از گروه نمونه مجرد، و ۸/۹۲% (۱۰۳ نفر) متاهل میباشد. ۴/۵ درصد افراد بین۳۰-۲۶ سال و ۷/۲۰ درصد افراد بین۳۵-۳۱ و ۹/۷۳ درصد افراد بالای ۳۵سال دارند بیشترین فراوانی برای افراد بالای ۳۵ سال با ۹/۷۳% (۸۲ نفر)، و کمترین فراوانی برای افراد بین ۲۶ تا ۳۰ سال با ۴/۵ % (۶ نفر) است. ۲/۳۴ درصد افراد دیپلم، ۵/۱۳ درصد افراد فوق دیپلم، ۹/۴۵ دصد افراد لیسانس، ۴/۵ درصد افرا فوق لیسانس و ۹/۰ درصد دکتری هستند. بیشترین فراوانی برای افراد با تحصیلات لیسانس با ۹/۴۵% (۵۱ نفر)، و کمترین فراوانی برای افراد با تحصیلات دکتری با ۹/۰% (۱ نفر) است.
توانمندسازی روانشناختی در این تحقیق با توجه به ادبیات تحقیق، دارای ۴ بعد است که رابطه آن با بهرهوری منابع انسانی مورد سنجش واقع شده است. یافتههای توصیفی عوامل توانمندسازی روانشناختی همراه با متغیر ملاک تحقیق (بهرهوری منابع انسانی ) درجدول (۴-۵) آورده شدهاست.
جدول۴-۲ یافتههای توصیفی خرده مقیاسهای تحقیق
نتایج جدول نشان میدهد از میان ابعاد توانمندسازی روانشناختی، بیشترین میانگین مربوط به شایستگی و کمترین آن مربوط به اثرگذاری است.
۴-۴تحلیل آماری فرضیات تحقیق
در بکارگیری روش آماری، ابتدا با بهره گرفتن از آزمون آماری کولموگروف اسمیرنوف نرمال بودن داده ها مورد آزمون قرار گرفت تا نوع روش آماری(پارامتری، غیرپارامتری) که باید استفاده شود مشخص گردد و در صورت نرمال بودن داده ها یکی از مهمترین پیشفرضهای آزمونهای پارامتریک برقرار میباشد.
آزمون کولموگروف اسمیرنوف تک نمونه ای (آزمون نرمال بودن داده ها)
جدول۴-۳ آزمون اسمیرنوف کلموگروف تک نمونه ای
با توجه به نتایج جدول۴-۶ و سطوح معناداری بدست آمده هریک از متغیرهای پژوهش که بزرگتر از ۰۵/۰ میباشد، داده های تمام متغیرها نرمال است و برای آزمون هریک از متغیرها میتوان از آزمونهای پارامتریک استفاده کرد.
آزمون فرضیه اول
بین توانمندسازی روانشناختی و میزان بهرهوری منابع انسانی در میان کارکنان بخش اعتبارات شعب بانک ملی مشهد رابطه وجود دارد.
جدول۴- ۴ آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه اول
مطابق با جدول بین توانمندسازی روانشناختی و میزان بهرهوری منابع انسانی رابطه مثبت و معنیداری وجود دارد. (۰۵/۰>P).
ضریب همبستگی بین توانمندسازی روانشناختی و میزان بهرهوری منابع انسانی برابر۵۲/۰ میباشد. ضریب تعیین حاصل از این رابطه نشان میدهد که ۲۷ درصد از واریانس متغیر بهرهوری منابع انسانی ناشی از توانمندسازی روانشناختی است.
آزمون فرضیه دوم
بین معناداری و میزان بهرهوری منابع انسانی در میان کارکنان بخش اعتبارات شعب بانک ملی مشهد رابطه وجود دارد.
جدول۴-۵ آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه دوم
مطابق با جدول بین معناداری و میزان بهره وری منابع انسانی رابطه مثبت معنیداری وجود دارد. (۰۵/۰>P).
ضریب همبستگی بین معناداری و میزان بهرهوری منابع انسانی برابر۴۱/۰ میباشد. ضریب تعیین حاصل از این رابطه نشان میدهد که۱۶درصد از واریانس متغیر بهرهوری منابع انسانی ناشی از معناداری است.
آزمون فرضیه سوم
بین شایستگی و میزان بهرهوری منابع انسانی در میان کارکنان بخش اعتبارات شعب بانک ملی مشهد رابطه وجود دارد.
جدول۴- ۶ آزمون همبستگی پیرسون برای فرضیه سوم
مطابق با جدول بین شایستگی و میزان بهرهوری منابع انسانی رابطه مثبت معنی داری وجود دارد. (۰۵/۰>P).
ضریب همبستگی بین شایستگی و میزان بهرهوری منابع انسانی برابر۲۰/۰ می باشد. ضریب تعیین حاصل از این رابطه نشان میدهد که ۴ درصد از واریانس متغیر بهرهوری منابع انسانی ناشی از شایستگی است.