۱-۴) اهداف تحقیق
هدف اصلی این تحقیق بررسی رابطه بین کارایی هیئت مدیره و ریسک کوتاه مدت شرکت ها.شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران میباشد. این تحقیق درصدد است به بررسی شواهد تجربی موجود پرداخته و بدین ترتیب میزان انطباق واقعیتهای موجود با نظرات و دلایل مطرح در زمینه رابطه بین کارایی هیئت مدیره و ریسک کوتاه مدت شرکت ها را بررسی کند با این هدف که یافته های این تحقیق بتواند به فعالان بازار سرمایه، تصمیم گیرندگان ، تحلیلگران مالی و سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل بورس اوراق بهادار در تحلیل طرح های سرمایه گذاری در دارایی های مالی و اوراق بهادار یاری رساند، زیرا لحاظ این عوامل مهم منجر به انتخاب سبد سرمایه گذاری بهینه با کمینه مخاطره و بیشترین بازدهی میگردد ، ضمن آنکه شفافیت محیط تصمیم گیری و نتایج حاصله را نیز دوچندان می کند.
۱-۵) نام بهرهوران و ذینفعان
بدیهی است که به دنبال انجام هر تحقیقی تلاش بر این است نتایج به دست آمده مورد استفاده علاقمندان قرار بگیرد تا در اتخاذ تصمیمات مؤثر کارا و مؤثر باشد .لذا این تحقیق نیز مستثنی از این امر نخواهد بود. از طرف دیگر نتایج تحقیقات برای خود مدیران شرکتها نیز قابل توجه خواهد بود تا نتایج مثبت بیشتری را رقم بزنند؛ لذا نتایج تحقیقات حاضر میتواند برای گروههای زیر قابل استفاده باشد :
-
- سرمایه گذاران بخش خصوصی ، مردم و دولت
-
- سهامداران شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران
-
- مدیران شرکتها
-
- مؤسسات مالی و اعتبارای و سرمایه گذاری
- متخصصین و تحلیلگران مالی
۶-محققان و دانشجویان.
۱-۶) سؤالات تحقیق
آیا بین ریسک کوتاه مدت و کارایی هیئت مدیره شرکتها رابطه معناداری وجود دارد؟
۱-۷) فرضیه های تحقیق
فرضیه: بین ریسک کوتاه مدت و کارایی هیئت مدیره شرکتها رابطه معناداری وجود دارد.
۱-۸) مدل مفهومی و شرح چگونگی بررسی و اندازه گیری متغیرها
تعریف متغیرها و نحوه محاسبه آن ها
متغیر وابسته:
کارایی هیئت مدیره (): کارایی هیئت مدیره شرکت برابر است با نسبت مدیران مستقل به هیئت مدیره، که نحوه محاسبه آن به صورت زیر میباشد (بروچت و همکاران، ۲۰۱۲).
تعداد مدیران مستقل
تعداد کل اعضای هیئت مدیره
متغیر مستقل:
ریسک کوتاه مدت (): نحوه سنجش ریسک کوتاه مدت به صورت زیر میباشد (چن و ژاؤ، ۲۰۱۰):
: نرخ بازده شرکت i در سال t.
: نرخ بازدهی ریسک بی خطر در سال t.
: بتای بازار اوراق بهادار (ریسک سیستماتیک) شرکت i.
: نرخ بازده پرتفوی بازار در سال t.
لازم به ذکر است که برای اندازه گیری ریسک سیستماتیک، از اطلاعات مربوط به نرخ بازده اوراق بهادار و پرتفوی بازار موجود در سازمان بورس استفاده شده است. سازمان بورس برای اندازه گیری بازده واقعی اوراق بهادار از فرمول زیر استفاده میکند (آندره، ۲۰۰۹).
نرخ بازده سهام
نرخ بازده سهام برای شرکتهای انتخابی به طور سالانه به صورت زیر محاسبه شده است:
که در آن:
= قیمت سهام در انتهای سال t.
= قیمت سهام در انتهای سال t-1.
= سود نقدی هر سهم بر اساس تعداد سهام در ابتدای سال.
= درصد افزایش سرمایه از محل آورده نقدی.
= درصد افزایش سرمایه از محل سود انباشته یا اندوخته.
و بتای حسابداری (ریسک سیستماتیک) با معادله روبرو محاسبه می شود:
: نرخ بازده پرتفوی بازار در سال t
بتای حسابداری از تقسیم کواریانس بر واریانس به دست میآید که کواریانس به بررسی و مقایسه تغییرات دو واریانس باهم می پردازد و واریانس پراکندگی را بررسی میکند که به صورت زیر محاسبه میشوند:
متغیرهای کنترلی:
نسبت کیو توبین ():
عملکرد شرکت ها بر مبنای معیار کیوتوبین، از حاصل تقسیم جمع ارزش بازار سهام و ارزش دفتری کل داراییها منهای ارزش دفتری سهام شرکت بر ارزش دفتری کل داراییهای شرکت نسبت کیو توبین به دست میآید (بائو و همکاران، ۲۰۱۲)... نحوه محاسبه آن به صورت زیر میباشد:
ارزش بازار شرکت ():
ارزش بازار شرکت، برابر است با آن قیمتی که سهم در بازار معامله میشود و به وسیله عرضه و تقاضا در بازار تعیین می شود. وقتی سهام در دست سهامداران خرید و فروش می شود، ارزش بازار می تواند به عنوان یک شاخص برای ارزش خالص شرکت در افکار عمومی به کار رود و این عاملی است که می تواند ارزشیابیهای متفاوت را برای انواع سهام به وجود آورد. ارزش بازار ارزش کل شرکت یا سهام را نشان میدهد. ارزش بازار شرکت برابر است با ارزش بازار تمام سهام قابل معامله آن و این برابر است با حاصلضرب ارزش سهام در تعداد سهام که به صورت فرمول زیر محاسبه می شود (بریک و چیدامبرن، ۲۰۰۸):
تعداد سهام * ارزش سهام = ارزش بازار
فرصت های رشد ():
فرصتهای رشد برابر است با نسبت ارزش بازار حقوق صاحبان سهام به ارزش دفتری سهام (بریمبل و هاجسون، ۲۰۰۷).
ارزش بازار حقوق صاحبان سهام
ارزش دفتری حقوق صاحبان سهام
بهره وری (): طبق پژوهش (بیکس و همکاران، ۲۰۰۴)، بهره وری شرکت از طریق نرخ رشد نسبت سودآوری به صورت زیر قابل محاسبه خواهد بود:
که در آن:
= برابر است با نسبت بازده داراییها در سال جاری.
= برابر است با نسبت بازده داراییها در سال ما قبل سال جاری.
سود خالص در سال جاری
ارزش دفتری کل داراییها
نسبت اهرم مالی ():